کنفرانس ملی انکشاف علمی در افغانستان برگزار شد

 کنفرانس ملی «انکشاف علمی در افغانستان: ظرفیت‌ها و محدودیت‌ها، راهبردها و راهکارها» با حضور سفیر جمهوری اسلامی ایران در افغانستان، آکادمی علوم افغانستان، اساتید دانشگاه‌ها و حوزه‌ها، رؤسای دانشگاه‌ها و مؤسسات تحصیلات عالی، مدیران حوزه‌های علمیه سراسر کشور و مراکز علمی همکار، نویسندگان و محققان، رسانه‌های ملی و بین‌المللی برگزار شد.

 در این همایش آقایان نجیب‌الله رجایی، محمدهادی فیضی، محمدحسین عارفی، جمع‌الله منتظر، سید نقی موسوی و اسدالله رادمنش مقالات خویش را ارائه نمودند.

 عناوین مقالات ارائه شده به ترتیب عبارت بودند از: «فقر و بیکاری و عدم انکشاف علمی»، «سیره عملی پیامبر اسلام(ص) در رشد علمی و شکوفایی جامعه»، «شایسته‌سالاری در مؤسسات آموزش عالی و نقش آن در انکشاف علمی»، «انکشاف علمی حوزه‌های علمیه افغانستان و عقلانیت عملی»، «بررسی روابط تجاری افغانستان و پاکستان و تأثیر آن بر رشد و توسعه اقتصادی افغانستان» و «چالش‌های انکشاف تحصیلات عالی در افغانستان».

 برنامه دیگر سخنان محمد آصف حکمت دبیر کنفرانس ملی انکشاف علمی در افغانستان بود؛ وی ضمن ابراز قدردانی از حضور همه حضار در این کنفرانس بزرگ ملی، گزارشی از چگونگی و سیر مراحل و برنامه‌های علمی همایش و انتخاب مقالات ارائه کرد.

 سپس آیت‌الله صالحی مدرس (زیدعزه) رئیس شورای علمای افغانستان طی سخنانی با بیان این که تحقق انکشاف علمی مشروط به شرایط خاصی است، با تمسک به آیات و مفاهیم کلام وحی ابراز داشت: انکشاف علمی زمانی محقق می‌شود که «قولا شدیدا»، «معروفا»، «لینا»، «بلیغا» و مصداق «و جادلهم بالتی هی احسن» باشد.

 وی نیاز به انکشاف علمی را ضرورت فوتی و فوری برای جامعه افغانستان دانست و از نخبگان علمی درخواست نمود که با وجود همه مشکلات و موانع به کشور باز گردند و در راستای تعالی فرهنگی و علمی جامعه کمک نمایند.

 سخنران دیگر این کنفرانس علمی یوسفی رئیس دانشگاه کاتب به بیان جمله‌ای از اباعبدالله الحسین علیه‌السلام «ان لم یکن لکم دین و کنتم لا تخافون المعاد فکونوا احرارا فی دنیاکم» پرداخت و اظهار داشت: وقتی نیمی از جمعیت یک جامعه به‌خاطر جنسیتشان از موهبت سواد و آگاهی محروم باشد، انکشاف علمی در آن جامعه دشوار است.

 وی یادآور شد: در دیانتی که در آن این همه تأکید بر علم، آگاهی و تفکر شده است، محروم نمودن زنان از آموزش و سواد هیچ توجیهی ندارد. انکشاف علمی با اصلاح ساختار سیاسی، تمکین در مقابل خرد جمعی و آزادی دانشگاهی میسر است.

 سخنران دیگر این کنفرانس نورالله کوثر از اعضای مرکز آکادمی علوم با بیان اینکه پیامبر مکرم اسلام صلی‌الله علیه و آله علاوه بر بیان شریعت بر اهمیت دانش تأکید داشتند، خاطرنشان کرد: متأسفانه کشور افغانستان به دلیل جنگ و اشغال در عرصه دانش و فنّاوری عقب‌مانده و باید سعی کنیم این عقب‌ماندگی‌ها را جبران کنیم.

 محمد بشیر فهیمی سخنرانی بعدی این کنفرانس به پنج دهه جنگ خانمان‌سوز در افغانستان اشاره نمود که به فقر و عدم توسعه به‌خصوص عدم انکشاف علمی در این کشور منجر شده است.

 وی این شرایط را یکی از بدترین شرایط کشور در چند دهه اخیر دانست و ازهرجهت شرایط را برای انکشاف علمی نامساعد معرفی و یافتن راهکارهای مناسب و اتخاذ راهبُرد درست برای عبور از این وضعیت را مهم و اساسی دانست.

 سخنران بعدی این کنفرانس، کاظمی قمی سفیر جمهوری اسلامی ایران، حضور در جمع نخبگان علمی و فرهنگی را افتخاری بزرگ دانست و آرزو کرد که برگزاری این نوع کنفرانس‌ها بتواند در توسعه و ترقی کشور و ملت سربلند، آزاده اما مظلوم افغانستان مؤثر واقع شود.

 وی در ادامه به شهدای غزه و مردم عزت‌مند فلسطین درود فرستاد و رژیم اشغالگر صهیونیستی را که کودکان و مردم بی‌گناه را در غزه به شهادت می‌رسانند محکوم نمود و خاطرنشان کرد: جنگ غزه نشان داد که در عرصه بین‌الملل قدرت حرف اول و آخر را می‌زند. این امر ایجاب می‌کند برای اینکه بتوانیم از حقوقمان در عرصه بین‌الملل دفاع کنیم توانمند شویم.

 سفیر ایران در افغانستان با بیان این که توانمندی در سایه انکشاف علمی میسر است، تصریح کرد: کشورهای اسلامی و منطقه باید به سمت مقاوم‌سازی اقتصادی، علمی و امنیتی گام بردارند.

 کاظمی قمی در پایان اظهار داشت: جمهوری اسلامی در تمامی زمینه‌ها آماده است با مردم افغانستان همکاری نماید، زیرا دو ملت سربلند ایران و افغانستان اشتراکات تاریخی، فرهنگی و دینی زیادی دارند و این امور باعث می‌شود که سرنوشت این دو ملت با هم گره بخورد.

 سخنران پایانی کنفرانس ملی «انکشاف علمی در افغانستان» حجت‌الاسلام‌والمسلمین ثابت رئیس نمایندگی جامعه المصطفی افغانستان ضمن عرض خیرمقدم به رؤسا و مسئولین دانشگاه‌ها، مدیران حوزوی، علما، اندیشمندان، طلاب، دانشجویان و اصحاب رسانه؛ از دانشگاه‌های همکار و نویسندگان تشکر و قدردانی نمود.

وی تصریح کرد: در شرایط دشوار کنونی جامعه افغانستان، برگزاری کنفرانس علمی تحت این عنوان بارقه امید را در دل این ملت بزرگ و علم دوست روشن نگه می‌دارد و از سوی دیگر اندیشمندان و اهل‌قلم را به تفکر و تأمل وامی‌دارد که راه‌های برون‌رفت از بحران کنونی را به‌صورت علمی، نظام‌مند و روشمند بررسی نمایند.

 حجت‌الاسلام‌والمسلمین ثابت با تأکید بر این که بشر برای تعالی و ترقی به دو بال علم و ایمان نیاز دارد، اظهار داشت: علم بدون ایمان فاجعه غزه را به دنبال دارد و علم بدون ایمان به فاجعه هیروشیما می‌انجامد.

وی با بیان این که انکشاف علمی باید، انکشاف آن نوع از علم باشد که از جنس نور است. «العلم نور یقذفه الله فی قلب من‌یشاء»، خاطرنشان ساخت: حضور قدرت‌های غربی در افغانستان به‌رغم آن همه تبلیغات برای مردم افغانستان مایه رنج و عذاب و رفتن غیرمسئولانه آنها نیز باعث آشفتگی گردید.

نماینده جامعه المصطفی در افغانستان یادآور شد: استعمار اگر چه به‌ظاهر در افغانستان حضور ندارد؛ اما به‌صورت پنهان می‌خواهد حضور داشته باشد و اعمال‌نفوذ نماید. برای اینکه استعمار حضور مستقیم و غیرمستقیم نداشته باشد راهکار آن است که مردم افغانستان علاوه بر استقلال سیاسی از وابستگی علمی، فنّاورانه و اقتصادی نیز رهایی یابد. جامعه المصطفی در کنار سایر نهادهای علمی سعی دارد که به مردم افغانستان کمک کند که در عرصه علمی و تحقیقاتی اعتلا یابند.