این اثر که به زبان های فارسی و انگلیسی نگارش شده است، دارای چهار فصل بوده و با رویکرد تحلیلی، هفت نظریه قرآنی معاصر شیعه را مورد کنکاش و بررسی قرارداده است.
در فصل اول ضمن بیان مقدمه، روش شناسی تحلیل و پیشینه مباحث به همراه اهداف و ضرورت پرداخت به موضوع تبیین گردیده است. نویسنده در فصل دوم، به بیان تشریح مفاهیم کلیدی نظریه، تحلیل و شیعه پرداخته است. در تبیین نظریه، تعریف لغوی و اصطلاحی به همراه ضرورت، اهداف و مختصات نظریه پردازی ذکر گردیده است. در تشریح تحلیل، ضمن بیان تعریف لغوی و اصطلاحی به ارکان تحلیل محتوا و انواع آن پرداخته شده است. مفهوم شیعه نیز در لغت و اصطلاح به همراه ذکر عناصر اصلی آن مورد بررسی قرار گرفته است.
فصل سوم این اثر علمی که بدنه اصلی مباحث را تشکیل می دهد به بررسی تحلیلی هفت نظریه قرآنی معاصر شیعه پرداخته است. با رعایت اهمیت و ترتیب زمانی، نظریات زیر انتخاب گردیده و در یک سیر منطقی مورد تحلیل قرار گرفته اند:
۱٫ نظریه «روح معنا در قرآن» با نظریه پردازی مرحوم علامه محمد حسین طباطبایی «رحمة الله علیه»
۲٫ نظریه «تفسیر موضوعی برون قرآنی» با نظریه پردازی مرحوم آیت الله العظمی محمد باقر صدر «رحمة الله علیه»
۳٫ نظریه «بطن قرآن» با نظریه پردازی مرحوم آیت الله العظمی محمد هادی معرفت «رحمة الله علیه
۴٫ نظریه «نسخ در قرآن» با نظریه پردازی مرحوم آیت الله العظمی محمد هادی معرفت «رحمة الله علیه»
۵٫ نظریه «مرجعیت علمی قرآن» با نظریه پردازی حضرت آیت الله العظمی عبدالله جوادی آملی «زید عزه»
۶٫ نظریه «ابتنای علوم انسانی بر قرآن» با نظریه پردازی حضرت آیت الله العظمی سید علی خامنه ای «زید عزه»
۷٫ نظریه «تفسیر موضوعی میان رشته ای» با نظریه پردازی حضرت حجت الاسلام و المسلمین دکتر محمد علی رضایی اصفهانی «زید عزه»
هر یک از نظریات فوق الذکر در قالب سیر منطقی و وحدت رویه ، در گفتارهای زیر مورد تحلیل قرار گرفته اند؛ ۱٫مقدمه : شامل معرفی اجمالی نظریه پرداز، تبیین مفاهیم لغوی و اصطلاحی مورد بحث در نظریه، تشریح نظریه، پیشینه، ضرورت و جایگاه نظریه ۲٫مبانی، پیش فرض ها و روش تبیین نظریه توسط نظریه پرداز ۳٫ویژگی ها و عناصر خاص نظریه ۴٫آثار و پیامدهای نظریه نویسنده در فصل چهارم این اثر نیز به بیان نتایج کلی از مباحث می پردازد.
در ادامه حجت الاسلام دکتر محمد حسین شریفی ضمن تقدیر و تشکر از اساتید محترم راهنما، مشاور و هیئت محترم داوران به تبیین فرآیند نگارش این اثر پرداخت و ابراز امیدواری کرد که با استعانت الهی و همراهی اساتید و پژوهشگران رشته های قرآنی، مجموعه ای جامع از نظریات قرآنی معاصر شیعه به قلم تحریر در بیاید و در عرصه های داخلی و برون مرزی منتشر گردد.
در پایان، حجت الاسلام و المسلمین دکتر رضایی اصفهانی، رئیس مجتمع آموزش عالی قرآن و حدیث و استاد راهنمای رساله مزبور، این اثر علمی را از دستاوردها و افتخارات علمی المصطفی نامیده و آن را گامی ارزشمند در نشر معارف قرآنی در عرصه های بین المللی دانست و بر ضرورت پرداخت حداکثری به موضوع اصلی رساله تاکید نمود.
دکتر محمدرضا فخر روحانی، عضو هیئت علمی دانشگاه قم و استاد مشاور رساله مذکور، بر ضرورت نگارش و نشر اثر به زبان عربی نیز تاکید نمود.
حجت الاسلام و المسلمین دکتر قنبری، معاون ارتباطات و بین الملل جامعة المصطفی العالمیه و حجت الاسلام و المسلمین دکتر سوادی، عضو هیئت علمی جامعة المصطفی العالمیه، ضمن قدردانی از تلاش های نویسنده، بر ضرورت چاپ برون مرزی این اثر تاکید نمودند و به بیان قابلیت بهره وری از رساله حاضر و جنبه های مختلف آن به عنوان کتاب درسی در محیط های علمی و آکادمیک بین المللی پرداختند.
Δ