مبانی فقهی وکلامی تقریب مذاهب اسلامی از منظر آیات و احادیث بررسی شد 

حجت الاسلام والمسلمین سید کمال حسینی نماینده جامعه المصطفی العالمیه در استان های مازندران و گلستان در این نشست علمی با اشاره به این مهم که وحدت امت اسلام، محصول تقریب مذاهب است، اظهار داشت: تقریب مذاهب، ثمره توجه به مبانی مشترک مذاهب اسلامی است و توجه به مبانی، شرط تحقق تقریب و تقریب، شرط تحقق وحدت امت است.

وی افزود: قرآن کریم در فراخوان خود به وحدت نه تنها به وحدت میان مسلمین، بلکه دعوت به وحدت میان ادیان توحیدی دارد همانگونه که در آیه ی شریفه ۶۴ سوره آل عمران می فرماید : ” قُلْ يَا أَهْلَ الْكِتَابِ تَعَالَوْا إِلَىٰ كَلِمَةٍ سَوَاءٍ بَيْنَنَا وَبَيْنَكُمْ أَلَّا نَعْبُدَ إِلَّا اللَّهَ وَلَا نُشْرِكَ بِهِ شَيْئًا” (بگو: ای اهل کتاب، بیایید از آن کلمه حق که میان ما و شما یکسان است پیروی کنیم که به جز خدای یکتا را نپرستیم، و چیزی را با او شریک قرار ندهیم)

حجت الاسلام والمسلمین حسینی در ادامه و با اشاره به  تاکیدات و اشارات فراوان قرآن کریم به وحدت امت اسلامی اظهار داشت: تاکید به وحدت و اعتصام به حبل الله در آیات فراوانی از قرآن کریم به چشم می خورد نظیر آیه ی ۱۰۳ سوره آل عمران که می فرماید : ” وَاعْتَصِمُوا بِحَبْلِ اللَّهِ جَمِيعًا وَلَا تَفَرَّقُوا ۚ وَاذْكُرُوا نِعْمَتَ اللَّهِ عَلَيْكُمْ إِذْ كُنْتُمْ أَعْدَاءً فَأَلَّفَ بَيْنَ قُلُوبِكُمْ فَأَصْبَحْتُمْ بِنِعْمَتِهِ إِخْوَانًا” (و همگی به رشته (دین) خدا چنگ زده و به راههای متفرّق نروید، و به یاد آرید این نعمت بزرگ خدا را که شما با هم دشمن بودید، خدا در دلهای شما الفت و مهربانی انداخت و به لطف و نعمت خدا همه برادر دینی یکدیگر شدید)

رئیس نمایندگی گلستان همچنین عنوان کرد: سراسر قرآن کریم از وحدت دم میزند و عصاره دعوت قرآنی، وحدت امت اسلامی است. و باید بدانیم که این دعوت از مسیر مذاهب، عینیت پیدا می کند. تحقق تقریب مذاهب مشروط به توجه علمای مذاهب به مبانی مشترک کلامی، فقهی و اخلاقی است.

استاد سطوح عالی حوزه و دانشگاه در ادامه با اشاره به قلمرو گستره تقریب مذاهب، ساحات گوناگون اعتقادی، فقهی، اخلاقی، تاریخی و تمدنی، اقتصادی و سیاسی را از جمله عرصه های دخیل در حوزه تقریب دانستند و عنوان کرد: دو منبع اصلی در اجتهاد و استنباط احکام فقهی «کتاب» و «سنت» است که شیعه و سنی آن را می پذیرند.حجیت اجتهاد مجتهد زمانی تحقق می یابد که بر اساس قواعد و منابع صحیح و مستند به منبع مشروع باشد و برترین و بهترین منابع مشروع قرآن و سنت است. البته برای استناد به سنت، قیودی لحاظ شده است که باید مورد توجه قرار گیرد.

وی در خصوص مبانی فقهی تقریب مذاهب عنوان کردند : مشترکات روایی فریقین؛ ۷۰% احادیث و روایات در منابع حدیثی شیعه و سنی مشترکند. آیا این اشتراک تصادفی است؟! آیا در میان تبانی راویان درکار بوده است؟! اگر به این احادیث مشترک توجه و تمرکز شود، لا محاله تحقق تقریب مذاهب امکان پذیر خواهد بود.

رئیس نمایندگی جامعةالمصطفی در گلستان در این زمینه با اشاره به تعدادی از آثار تالیفی در زمینه احادیث مشترک مانند: سلسلة الأحادیث المشترکة بین الشیعة و السنة، الأحادیث المشترکة ، مدارک فقه أهل السنة علی نهج وسائل الشیعة و موسوعة الأحادیث الفقهیة عند المذاهب الإسلامیة ، اظهار داشتند : با بررسی این متون و نظائر آنها درمی یابیم که امهات مسائل و اصول اساسی شریعت نزد فریقین دارای مشابهت تام بوده و تنها در بخش اندکی از فروعات اختلاف نظر و تعدد دیدگاه وجود دارد از این رو بر فرهیختگان و علمای امت است تا با تاکید بر مشترکات و تبیین آنها ، اندیشه مبارک وحدت اسلامی را در میان امت پیامبر ترویج نمایند.

حجت الاسلام والمسلمین حسینی در خصوص مبانی کلامی تقریب مذاهب اظهار داشتند : توجه نمودن به زیربنای مسائل اعتقادی منجر به تقریب مذاهب میشود و عدم توجه منجر به تفرقه و دشمنی خواهد شد چرا که اعتقاد به توحید و یکتایی ذات اقدس الهی ، اعتقاد به نبوت پیامبران الهی و رسالت خاتم پیامبران، اعتقاد به معاد و حیات جاویدان پس از مرگ و اعتقاد به قرآن کریم به عنوان بزرگترین معجزه پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله از مبانی اعتقادی مشترک فریقین بوده و امهات اعتقادات را در بر دارد و با توجه به این فصل عظیم مشترک بین مذاهب تفرقه و تشتت معنایی نخواهد داشت.