درس اخلاق مجتمع آموزش عالی علوم انسانی

در این جلسه حضرت حجت الاسلام استاد ضرابی «زید عزه» از شاگردان علامه طباطبایی «رحمت الله علیه» مباحث اخلاقی را حول سه محور ایراد نمود.

محور اول پیرامون آیه شریفه: فَمَنْ يُرِدِ اللَّهُ أَنْ يَهْدِيَهُ يَشْرَحْ صَدْرَهُ لِلْإِسْلَامِ ۖ وَمَنْ يُرِدْ أَنْ يُضِلَّهُ يَجْعَلْ صَدْرَهُ ضَيِّقًا حَرَجًا كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي السَّمَاءِ ۚ كَذَٰلِكَ يَجْعَلُ اللَّهُ الرِّجْسَ عَلَى الَّذِينَ لَا يُؤْمِنُونَ.انعام/۱۲۵. “یعنی پس هر که را خدا هدایت او را خواهد قلبش را برای پذیرش اسلام باز و روشن گرداند و هر که را خواهد گمراه نماید (به حال گمراهی واگذارد) دل او را از پذیرفتن ایمان تنگ و سخت گرداند که گویی می‌خواهد از زمین بر فراز آسمان رود. این چنین خدا آنان را که به حق نمی‌گروند مردود و پلید می‌گرداند”.

وی در توضیح این آیات اظهار داشت: فطرت‌ها و سینه‌های تمام مردم دنیا الهی و توحیدی است، لهذا اگر کلام خداوند، انبیای الهی و ائمه معصومین علیهم السلام به گوش آنان برسد، یقینا به فطرت خویش بازمی‌گردند.

استاد درس اخلاق به خاطره از علامه مصباح یزدی(رحمت الله علیه) استناد کرد که اظهار داشتند: من به بیش از چهل کشور دنیا سفر کردم و مردم وقت حرف اسلام را شنیدند، پذیرا گشتند.

حجت الاسلام والمسلمین ضرابی ادامه داد: همانطور که بیشترین تبلیغ عملی را انبیاء و ائمه معصومین علیهم السلام داشتند، بایستی تمام مبلغان دینی، مصداق کونوا دعاة الناس بغیر السنتکم باشید و با عمل خویش مردم را به دین بخوانید. نکته دیگر آیات قرآن جهان شمولی بودن آن است که از کلمه الناس یعنی مردم استفاده شده است. پس باید هدف تمام مبلغان دینی فرامرزی و فراجغرافیایی باشد.

این استاد اخلاق در محور دوم با بیان شرح کوتاهی از وضعیت و جو خفقان زندگانی امام هادی(علیه السلام) اشاره نمود و گفت: زمان امامت آن امام بزرگوار همگام شد با زمان یکی از ظالمترین خلیفه عباسی یعنی متوکل عباسی که از لحاظ ظلم به دیگران و بی‌رحمی و فساد اخلاقی در اوج قرارداشت اما تمام این موانع جو حاکم نتوانست جلوی مبارزه جانانه و روح عدالت‌گستر و فضیلت‌خواهی امام علیه السلام را بگیرد و این باعث شد سر انجام نقشه قتل امام علیه السلام را بکشند و عملی کنند. امروزه تمام مخالفت های حکام سمتگر بخاطر روح حق‌طلبی ما است. اگر شهید سلیمانی‌ها قطعه قطعه می‌شوند، جرم آنان حق‌طلبی و عدالت‌خواهی است.

وی در ادامه خاطرنشان کرد: اولین وظیفه ما شناخت امام است و یکی از بهترین سند برای شناسایی ائمه(علیهم السلام) زیارت جامعه کبیره است که فوق‌العاده زیبا و دارای تعابیری بلند و رسا در شأن ائمه هست.

سومین محور بحث استاد درس اخلاق، بیان فضایل ماه‌های رجب، شعبان و رمضان بود که وی خاطر نشان کرد: تمام ماه‌ها دارای اعمالی هستند اما این سه ماه بهار عارفان است. بزرگان چون بهجت‌ها، طباطبایی‌ها چون این ماه‌ها را خوب درک کردند، صعود کردند. البته تعادل باید حفظ شود و در عبادت هم باید رفق و مدارا باشد، از افراط در عبادت پرهیز شود.

وی با بیان خاطره از آیت الله بهجت(رحمت الله علیه) مبنی بر اینکه “روزی سؤالی یک دقیقه‌ی از ایشان داشتم، ایشان ضمن تاکید روی مطالعه، به عمل کردن فروان و در حد توان اشاره داشتند” که اهمیت مهم عمل را می‌رساند.

در پایان این استاد اخلاق، کتاب اخلاقی و عرفانی “المراقبات ” اثر مرحوم میرزا جواد ملکی تبریزی را هم بعنوان منبع مطالعه معرفی نمود که ره‌پویان اخلاق و عرفان باید به مطالعه آن اهتمام ورزند.