یکی از راهبردهای انقلاب اسلامی؛ احیای تمدن اسلامی است

حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا صالح، رئیس نمایندگی خراسان، چهارشنبه ۱۹ بهمن‌ماه در گردهمایی بین‌المللی طلاب و دانشجویان غیر ایرانی با موضوع«نقش انقلاب اسلامی در تحقق تمدن نوین اسلامی» که در محل تالار قدس حرم مطهر رضوی برگزار شد، اظهار داشت: امام رضا(ع) یکی از افراد مؤثر در توسعه تمدن اسلامی بودند و مشهد مقدس و آستان مقدس رضوی به کانون علمی، فکری و تمدنی تبدیل شده است، به گونه‌ای که امروز طلاب و دانشجویان زیادی از بیش از ۷۰ کشور جهان در این مرکز علمی گردهم آمده و از این خرمن دانش، علم و معنویت اسلام ناب و اهل بیت عصمت و طهارت بهره می‌برند.

وی با اشاره به شاخصه‌های اندیشه امام خمینی(ره) در حوزه تمدن اسلامی بیان کرد: همواره یکی از راهبردهای اساسی انقلاب اسلامی در اندیشه و سخنان بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران که در این دهه فجر بر روح بلند و اندیشه ایشان درود می‌فرستیم؛ بحث احیای تمدن اسلامی بوده است.

رئیس نمایندگی المصطفی در خراسان عنوان کرد: وقتی به بیانات امام راحل مراجعه می‌کنیم، شاهد هستیم نهضتی که ایشان طراحی کرد و در سال ۵۷ به ثمر نشست که در حقیقت این نهضت، گام‌های تمدن اسلامی و پیش‌زمینه‌ای برای عصر ظهور به عنوان اوج و قله ظهور و پیاده شدن تمدن اسلامی در عصر مهدوی؛ است.

حجت الاسلام والمسلمین صالح خاطرنشان کرد: امام راحل در آن دوران که تمدن غرب از یک بروز و ظهور و توسعه‌ای برخوردار شده بود، انقلاب اسلامی ایران را به عنوان یک تمدنی که یک نگاهی به احیای تمدن اسلامی و از طرفی نیز نگاهی هم به دفع تهاجم تمدن غربی به جهان اسلام و بشری داشت؛ بنیان گذاری کرد.

پیاده‌سازی احکام اسلامی در اندیشه امام خمینی(ره)

وی با اشاره به ویژگی‌های اندیشه‌ای امام راحل بیان کرد: یکی از ویژگی‌هایی که اندیشه امام خمینی(ره) در حوزه تمدن اسلامی داشت این بود که ایشان به دنبال پیاده‌سازی احکام اسلامی و اسلام جامع و ناب در دنیای امروز بود و همواره به این مهم باور داشت و در مقابل تفکری که از انقلاب کبیر فرانسه مبنی بر اینکه دین باید از سیاست جدا باشد و چون یک امر شخصی است نباید در حوزه‌های اجتماعی ورود کند؛ شروع شد، معتقد بود اسلام جامع که دارای ابعاد اعتقادی، اخلاقی، عبادی، سیاسی، اقتصادی، زیست‌محیطی، جسمانی و یک اسلام جامع بود باید در جامعه پیاده شود.

رئیس نمایندگی المصطفی در خراسان گفت: دومین ویژگی اندیشه امام خمینی(ره) این بود که با تکیه بر اندیشه‌های متفکران برجسته جهان اسلام، بازگشت به اسلام اصیل را مطرح کرد و بر این باور بود که این اسلام موجود، اسلامی فاصله گرفته از اسلام اصیل است. در واقع امام راحل، اسلام را شایسته اداره و پاسخگویی به نیازهای بشر  امروز معرفی کرد اما گفت که این اسلام ناب و اصیل باید همراه با قرائت اهل بیت(ع) باشد.

حجت الاسلام والمسلمین صالح با اشاره به سومین ویژگی اندیشه امام(ره) بیان کرد: ویژگی دیگر امام این بود که یک نگاه فرا مذهبی و امت اسلامی داشت. با توجه به اینکه انقلاب اسلامی ایران در یک بستر شیعی شکل گرفت، بر همین اساس امام خمینی(ره) هم از یک شخصیت بزرگ، متفکر و مبارز شیعی برخوردار بود اما هرگز در مذهب، مکتب و تفکر شیعی خلاصه نشد، چرا که اندیشه ایشان فراملیتی و فرامذهبی بود و امت اسلام را در بر گرفت. به همین دلیل امروز انسان‌های زیادی در سراسر جهان هستند که ندای انقلاب اسلامی ایران را شنیدند و عاشقانه برای فراگیری این اصل به این سمت آمدند.

وی عنوان کرد: این در حالی است که مقام معظم رهبری در دیداری که با طلاب جامعةالمصطفی داشتند این جمله را بیان کردند«ما مقدم شما پروانه‌های عاشق را که از سراسر جهان برای فراگیری علوم اهل بیت(ع) و انقلاب اسلامی به ایران آمده‌اید، گرامی می‌داریم».

رئیس نمایندگی المصطفی در خراسان خاطرنشان کرد: چهارمین ویژگی اندیشه امام، بحث عقلانیت و ایمان ایشان بود و در عین تاکید به اصول اسلام و تاکید بر التزام اسلامی، از عقلانیت بسیاری ممتازی در تعاملات با جهان و مردم برخوردار بود. در این میان می‌توان به بحث جمهوریت و مراجعه به آراء مردم و پایه‌گذاری مردم سالاری دینی را می‌توان از جنبه‌های عقلانیت نهضت امام خمینی(ره)؛ اشاره کرد.

حفظ هویت امت اسلامی در اندیشه امام خمینی(ره)

حجت الاسلام والمسلمین صالح با بیان اینکه ویژگی دیگر امام راحل، حفظ هویت امت اسلامی است، اظهار داشت: امت اسلامی اقشار مختلفی دارد که ممکن است روشنفکران  و احزاب متناوب لیبرالیسم در آن‌ها نفوذ داشته باشند و بر همین اساس ایشان همواره تاکید داشت که هویت و شاکله امت اسلامی باید حفظ شده باشد.

وی خاطرنشان کرد: ویژگی بعدی که در اندیشه امام راحل وجود داشت؛ تعامل با ادیان دیگر بود که باور داشت که امت اسلام علاوه بر اینکه باید با مذاهب اسلامی جهان بزرگ اهل سنت در تعامل باشد باید با سایر ادیان تعامل علمی و تمدنی نیز داشته باشد و همواره معتقد بود که ادیان ابراهیمی می‌تواند بشر را به سوی معنویت و سعادت دعوت کند.

رئیس نمایندگی المصطفی در خراسان گفت: اعتقاد به عملکرد جهادی و مقاومت در برابر ظلم نیز یکی دیگر از ویژگی‌های مهم اندیشه امام راحل بود که معتقد بود ما نباید ظلم، سلطه را بپذیریم و یک عالم دین باید با چنین تفکری که ظلم نباید حاکم باشد، پیش رود.

حجت الاسلام والمسلمین صالح عنوان کرد: در واقع با وجود اینکه روح نورانی امام راحل وارد سیاست شد اما سیاست را تقسیم کرد و فرمود که سیاست شیطانی است که مبنای آن فریب، دروغ و نیرنگ است که ما این سیاست را نداریم. سیاست دیگری که ایشان تعریف کرد؛ سیاست مادی بود و با وجود اینکه این سیاست مادی ممکن است دستاوردهای اقتصادی و رفاهی داشته باشد اما ایشان این سیاست را هم قبول نداشت و بر این باور بود که چنین سیاستی تک بعدی است و اگر صحیح پیش رو د و حتی به انسان خدمتی کند اما انسان‌ها را از معنویت باز می‌دارد و در نهایت سیاست سوم را سیاست اسلامی دانست که بر مبنای تهذب نفس، عدالت اجتماعی و ایمان استوار بود.

وی بیان کرد: ویژگی دیگری که اندیشه ایشان از آن برخوردار بود؛ اعتماد به نفس بالیی که ایشان داشت و با چنین روحیه‌ای توانست در طول انقلاب از مشکلات عبور کند. این در حالی است که وقتی جنگ تحمیلی با چنان عظمتی با پشتیبانی کشورهای متعدد شروع شد امام راحل بسیار آرام فرمود: «دزدی آمده و سنگی انداخته و رفته و جنگ برای ما نعمت است».

رئیس نمایندگی المصطفی در خراسان افزود: شامگاه گذشته شاهد افتتاح پایگاه هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران بودیم که این دستاورد را می‌توان از دستاوردهای دفاع مقدس و طراحی و مهندسی افکار بلند افرادی چون شهید سلیمانی دانست که این دستاورد را می‌توان به عنوان قدرت برتر منطقه بشمار آورد و این در حالی است که در طول تاریخ اسلامی و غیر اسلامی ایران چنین اقتداری سابقه ندارد و این اقتدار نیز به واسطه اعتماد به نفسی است که امام راحل در آن زمان به پیروان خود منتقل کرد و تا کنون نیز نیز این روحیه همچنان حفظ و حتی به ملت‌های منطقه نیز منتقل شده است.

حجت الاسلام والمسلمین صالح تصریح کرد: جمهوری اسلامی ایران در حال الگو شدن برای ملت‌های جهان و منطقه است و به دنبال همین موضوع آن‌ها می‌ترسند که روح و هویت اسلامی و دینداری در قالب یک حکومت اسلامی به جهان ارائه شود و شاهد بودند که ملت‌های منطقه با تکیه بر این تفکر چگونه در مقابل آن‌ها ایستادند همانگونه که یمن به مدت هشت سال در برابر تمامی فشارهایی که به آن‌ها وارد شده اما ایستادگی کردند و همچنین شاهد بودند که جمهوری اسلامی چگونه در برابر اغتشاشات اخیر مقابله کردند و این مقابله نیز به واسطه همان روح اعتماد به نفسی است که امام راحل داشت و آن را به نسل‌های بعد از خود انتقال داد.

وی افزود: روح اخلاق و ایمان، التزام قوی به شریعت و مردم سالاری دینی را می‌توان از دیگر شاخصه‌های اصلی تمدنی این امام بزرگوار عنوان کرد.

معرفی تمدن نوین اسلامی توسط رهبر معظم انقلاب اسلامی

رئیس نمایندگی المصطفی در خراسان با اشاره به شاخصه‌های اندیشه مقام معظم رهبری در حوزه تمدن اسلامی گفت: ما همین روحیه را بعد از ایشان در خط مشی رهبر معظم انقلاب اسلامی که شخصیتی فرهیخته، عالم، مرجع تقلید، مبارز، سیاستمدار و عدالت‌پیشه هستند؛ شاهد هستیم.

حجت الاسلام والمسلمین صالح افزود: حقیقتا ایشان دقیقا همین اندیشه امام را ادامه دادند و در مراحل بعدی نیز این اندیشه را تکامل بخشیدند و تمدنی تحت عنوان«تمدن نوین اسلامی» را به دنیای امروز و در برابر تمدن غربی که بر پایه تکنولوژی، علم، معماری و شهرسازی بنا شده است و از ابعاد معنوی، دینی و الهی خالی است، معرفی کرد. نوین به این دلیل که جهان دارای تحولات و نیازهای جدیدی شده است.

وی ادامه داد: اگر بخواهیم شاکله‌های اصلی تمدن اسلامی در اندیشه‌ای مقام معظم رهبری را بیان کنیم باید به بحث دین و اسلام اصیل، عقلانیت، علم و اخلاق و رفتار اسلامی؛ اشاره کنیم. وقتی ایشان شاکله اندیشه اسلامی را طراحی کردند، اشاره فرمودند که یک بخش از این تمدن در روح انقلاب اسلامی بود که حاصل شد و بخش بعدی آن نظام اسلامی بود، نظامی که مجموعه‌هایی چون قوه قضائیه، مقننه، مجریه و سایر نهادهایی که این نظام را تشکیل می‌دهند در ابتدا ما را به دولت اسلامی، سپس به جامعه اسلامی و در نهایت هم به تمدن اسلامی رسانده است.

گام‌های رسیدن به تمدن نوین اسلامی در اندیشه مقام معظم رهبری

رئیس نمایندگی المصطفی در خراسان  عنوان کرد: در نظر معظم له برای رسیدن به تمدن نوین اسلامی باید چهار گام برداشته شود. اولین گام؛ تولید نظریه توسط حوزه‌های علمیه، چرا که این نظام یک نظام اسلامی است و حوزه‌های اسلامی کانون اسلام شناسی و استخراج نظریات جدید از منابع اصیل دینی است. گام دوم در نظریه ایشان نیز تولید علم توسط دانشگاه‌هاست.

حجت الاسلام والمسلمین صالح اضافه کرد: با توجه به اینکه امروز حضور دانشجویان غیر ایرانی در جمهوری اسلامی ایران یک فرصت مغتنمی است برای پاسخگویی به نیاز بشر که بر همین اساس گام سوم در اندیشه ایشان بسط این نظریه و تولید علم در سطح خرد و جامعه است و گام چهارم از نظر ایشان نیز گفتمان سازی است که در همینجا از شما طلاب عزیز درخواست دارم که این اندیشه را به یک گفتمان و اندیشه رایج در سطح جهان تبدیل کنید.

وی تصریح کرد: در واقع هر طلبه و دانشجوی خارجی در شهر و کشور خود می‌تواند اندیشه بلند و راهبردی تمدن اسلامی را احیا کند تا از این طریق به نوعی از فرقه گرایی و شخصیت محوری فاصله گیریم و به آن روح بزرگ اسلامی که تعالی انسان در قالب قرآن، سنت نبوی و ائمه معصومین بود ارائه دهیم.

رئیس نمایندگی المصطفی در خراسان گفت: این یک اندیشه اسلامی وحی بنیان و با تلاش برای تفسیر توسط ائمه اهل بیت(ع) و معصومین است و آن نتیجه‌ای که جمهوری اسلامی به آن رسیده این است که دانشگاه‌ها و حوزه علمیه برتری مانند جامعةالمصطفی بخش‌هایی از این تمدن نوین اسلامی را تحقق بخشیده است.

دستاوردهای علمی جامعةالمصطفی در راستای تحقق تمدن نوین اسلامی

حجت الاسلام والمسلمین صالح تاکید کرد: امروز شاهد هستیم که جمهوری اسلامی ایران توانسته به برکت این نهادهای علمی به یکی از قطب‌های علمی و معرفتی در سطح جهان اسلام معرفی شود. به گونه‌ای که امروز مجموعه جامعةالمصطفی توانسته است برترین محققان، پژوهشگران و اساتید را تربیت کند که همین امر نیز یکی از پایه‌های اصلی تمدن نوین اسلامی و تحقق تمدن نوین اسلامی بشمار می‌رود.

وی بیان کرد: همچنین تربیت هزاران محقق و اندیشمند اسلامی تا کنون در این مرکز، برپایی هزاران کرسی درس در حوزه علوم اسلامی و انسانی به صورت روزانه در ایران و ۷۰ کشور جهان، تاسیس و راه‌اندازی صدها موسسه علمی و پژوهشی در خارج و داخل ایران با هدف تولید علم و پاسخگویی به جهان امروز، تولید علم و پرورش محققین و متفکرین در بیش از ۱۰۰۰ موسسه علمی، آموزشی و پژوهشی جامعةالمصطفی در خارج از کشور و انتشار صدها مجله علمی در موضوعات گوناگون را می‌توان از جمله دستاوردهای جامعةالمصطفی در ایران و خارج از کشور بشمار آورد.

رئیس نمایندگی المصطفی در خراسان گفت: در ۵۰ سال گذشته تنها در چند رشته از جمله فقه، حقوق، کلام، فلسفه، تاریخ اسلام، ادبیات عرب، اصول و… در حوزه‌های علمیه وجود داشت اما امروز در جامعةالمصطفی بیش از ۱۰۰ رشته علوم انسانی و اسلامی تولید شده و بیش از ۴۰۰ رشته هم در حال طراحی است که این تعداد رشته نسبت به سایر دانشگاه‌ها در جهان اسلام سابقه نداشته که همین مهم را می‌توان به عنوان یک دستاورد علمی در راستای تحقق تمدن نوین اسلامی دانست.

وی عنوان کرد: امروز جامعةالمصطفی علاوه بر اینکه در خارج از کشور خط مقدم تماس با مذاهب اسلامی است و در جهت برگزاری همایش‌ها و کارهای پژوهشی، فرهنگی، علمی و آموزشی با جهان اهل سنت و برادران مذاهب اسلامی در تعامل است، در داخل ایران مرکز بزرگ گرگان پذیرای بیش از ۷۰۰ نفر از دانشجویان مذاهب اسلامی از ۴۰ کشور جهان است.

این عضو هیات علمی المصطفی در پایان خاطر نشان کرد: امیدوارم این گردهمایی هرساله در دهه فجر و در کنار مضجع شریف امام مهربانی‌ها که به عنوان یکی از شخصیت‌های موثر در پی‌ریزی و توسعه تمدن اسلامی هستند؛ برگزار شود و طلاب و دانشجویان نیز در سال‌های آینده با تولید مقاله و با حضور جدی‌تر علمی اساتید و اعضای هیئت علمی، این جمع را جمعی تاثیر گذار و الهام بخش برای تحقق نوین اسلامی در سراسر جهان قرار دهیم.