نشست تخصصی «نگرشی نوین بر سخنان امیرالمؤمنین علی(علیه السلام) در نهج‌البلاغه»

در این نشست علمی، حجت‌الاسلام والمسلمین موسوی شیرازی با اشاره به ضرورت دستیابی به متن کامل و منسجم کلام امام علی(علیه السلام)، اظهار داشت: «ما باید لابلای سطرهای کتاب نهج البلاغه سید رضی به دنبال قطعاتی از کلام امیرالمؤمنین باشیم. باید بگردیم و متن کامل کلام ایشان را پیدا کنیم تا وقتی می‌خواهیم بخوانیم یا بشنویم، احساس تقطیع نکنیم.»

وی با اشاره به کتاب «خصائص امیرالمؤمنین» که فصل مستقلی به نام «دُرَرٌ مِنْ کَلامِه» (همان کتاب نهج البلاغه سید رضی) دارد، خاطرنشان کرد: «اصحاب، این فصل را چنان پسندیدند که درخواست کردند به صورت کتابی مستقل تألیف شود.»

شخصیت چندبُعدی و مظلومیت امام علی(علیه السلام)

این محقق نهج‌البلاغه، امام علی(علیه السلام) را شخصیتی «پیچیده، همه‌جانبه و چندبُعدی» خواند و به حدیثی از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) استناد کرد که فرمودند: «یا علی! تو را غیر از خدا و من کسی نمی‌شناسد.» وی تصریح کرد: «هرچه بیشتر تحقیق کنیم، بیشتر به مظلومیت ایشان پی می‌بریم.»

هدف نویسنده از تالیف کتاب: لزوم بررسی منسجم رویدادها و کلمات امام علی(علیه السلام)

حجت‌الاسلام والمسلمین موسوی شیرازی با اشاره به وقایع مختلف زندگی امام(علیه السلام) از جمله ماجرای بیعت اجباری و فداکاری حضرت زهرا(سلام الله علیها) و نیز دلاوری‌های ایشان در جنگ خیبر، پرسید: «چرا آن روز [در ماجرای بیعت] هیچ مقاومتی نشان نداد؟ همه این‌ها باید مفصل بررسی شود.»

وی بر لزوم استفاده از علم رجال برای بررسی روایات تأکید و خاطرنشان کرد: «باید بدانیم ایشان بدعت‌های پس از پیامبر(صلی الله علیه و آله) را ذکر می‌کند و فلسفه ایجاد جنگ‌های جمل، صفین و نهروان باید بررسی شود.» این پژوهشگر در توضیح برخی کلمات امام(علیه السلام) که ممکن است محل تأمل باشد، مانند «مدح عمر» در نهج‌البلاغه، گفت: «حضرت در شرایط خاصی بودند و عمر ترور شده بود و همه نگاه‌ها به سمت ایشان بود. ایشان سخنی گفتند که بهانه به دست دشمن اهل بیت(علیهم السلام) ندهند. این موارد را باید به هم پیوسته بررسی کنیم، نه جداگانه.»

معرفی کتاب «تمام نهج‌البلاغه»؛ تحقق آرزوی رهبری

حجت الاسلام موسوی شیرازی با اشاره به مشکل «تقطیع» و «عدم ترتیب موضوعی، تاریخی و تسلسل» در خطبه‌های نهج‌البلاغه، کتاب هشت‌جلدی «تمام نهج‌البلاغه» را محقق‌کننده آرزوی مقام معظم رهبری دانست و گفت: «در این کتاب، تقطیع و عدم ترتیب موضوعی، تاریخی و تسلسل دیگر به چشم نمی‌خورد. وقتی کلام امیرالمؤمنین(علیه السلام) را در این کتاب می‌خوانی، احساس تقطیع نمی‌کنی.»

وی از آماده‌بودن ترجمه انگلیسی، عربی و ترکی استانبولی این کتاب خبر داد و افزود: «ترجمه فارسی آن نیز در حال پیگیری برای نشر است. این کتاب در سازمان ملل به نمایش گذاشته شده و به مراکز مهم علمی و فرهنگی جهان ارسال شده است.»

حجت‌الاسلام و المسلمین موسوی شیرازی در پایان با اشاره به نرم‌افزار این کتاب که قابل دانلود است، سخن آیت‌الله جوادی آملی درمورد کتاب را نقل کرد که فرمودند: « امام علی(علیه السلام)، آن است که در کتاب “تمام نهج‌البلاغه” آمده است، نه آن که در نهج‌البلاغه سید رضی است.»

این نشست علمی با تأکید بر لزوم پرکردن خلأهای پژوهشی در حوزه معارف علوی، به ویژه در ابعاد نیایشی و واقعه غدیر، به کار خود پایان داد.