نشست علمی “تمدن اسلامی و استعمار غربی؛ بررسی ابعاد مقاومت اسلامی”

پیش‌نشست همایش بین‌المللی «ما و غرب در آراء و اندیشه‌های حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای» با عنوان تمدن اسلامی و استعمار غربی؛ بررسی ابعاد مقاومت اسلامی با حضور جمعی از استادان حوزه و دانشگاه، پژوهشگران، طلاب و دانشجویان در اسلام‌آباد پاکستان برگزار شد.

نشست با تلاوت آیاتی چند از قرآن کریم توسط قاری بین‌المللی، آقای شاکر آغاز گردید سپس دکتر کاظم سلیم، معاون پژوهش نمایندگی جامعةالمصطفی در پاکستان، ضمن خیرمقدم به حاضران و پژوهشگران، به تبیین اهداف و چشم‌انداز کلی همایش پرداخت و با تأکید بر ضرورت بازخوانی اندیشه‌های تمدنی و ضد استعماری رهبر معظم انقلاب، این اقدام را گامی مهم در بازسازی هویت فکری و تمدنی امت اسلامی دانست.

در ادامه، پروفسور دکتر قندیل عباس، رئیس گروه روابط بین‌الملل دانشگاه قائداعظم اسلام‌آباد، مقاله‌ای با عنوان مبانی نظری مقاومت در برابر استعمار در پرتو تمدن اسلامی ارائه نمود. او با رویکردی جامعه‌شناختی، استعمار را نه صرفاً پدیده‌ای سیاسی بلکه ساختاری تمدنی دانست که بر ذهن، زبان و فرهنگ ملت‌ها سلطه می‌افکند.

وی گفت: «مقاومت، پاسخ یک تمدن زنده به تجاوز تمدن دیگر است؛ و این همان حقیقتی است که انقلاب اسلامی ایران در میدان عمل آشکار ساخت.» او در ادامه با تأکید بر تجربه تاریخی ملت ایران افزود که خودباوری دینی و استقلال فرهنگی، مؤثرترین سپر در برابر استعمار نوین به شمار می‌آید.

سپس سرتیپ پروفسور محمد خان، رئیس پیشین دانشکده روابط بین‌الملل دانشگاه دفاع ملی پاکستان و استاد دانشگاه بین‌المللی اسلامی اسلام‌آباد، مقاله‌ای با عنوان تمدن اسلامی و گفتمان مقاومت با تأکید بر پروژه اسلام‌هراسی غرب ارائه داد.

وی با تأکید بر ضرورت احیای اندیشه مقاومت در نظام‌های آموزشی و پژوهشی جهان اسلام، اظهار داشت: «رهبران انقلاب اسلامی با بازتعریف مقاومت به عنوان یک نظام معرفتی، فرهنگی و اخلاقی، روح تازه‌ای در پیکر امت دمیدند.» او خاطرنشان کرد که پیوند عدالت، علم و مقاومت، بنیان بازسازی تمدن اسلامی در عصر جدید است.

در ادامه، آقای دکتر شمشاد احمد خان، دیپلمات ارشد و دبیرکل پیشین وزارت امور خارجه پاکستان، ضمن تشریح تجربه‌های خود در عرصه دیپلماسی بین‌الملل، تأکید کرد که ملت‌های مسلمان زمانی بر سلطۀ بیگانگان غلبه خواهند یافت که به خودآگاهی تمدنی و استقلال فکری دست یابند.

او گفت: «ایران و جریان مقاومت، با احیای اعتمادبه‌نفس اسلامی، نشان دادند که سلطه استعمار تقدیر محتوم نیست، بلکه اراده مؤمنانه می‌تواند آن را در هم شکند.»

وی در ادامه افزود که تفکر مقاومت باید به یک الگوی معرفتی در سراسر جهان اسلام تبدیل شود تا امت اسلامی از موضع ضعف به موضع اقتدار عبور کند.

سپس دکتر رازق حسین، استاد روابط بین‌الملل دانشگاه مسلم یوته، در مقاله خود با عنوان دکترین مقاومت؛ مبانی فقهی و جامعه‌شناختی به تحلیل ساختار معرفتی مقاومت پرداخت و اظهار داشت: «مقاومت، نظامی جامع و الهام‌گرفته از توحید و ولایت است که در اندیشۀ امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب، به شکلی نظری و عملی تبیین شده است.»

او تأکید کرد که این نظام، شکست‌ناپذیری در برابر استعمار را نه شعار بلکه ایمان به وعده الهی می‌داند.

در ادامه دکتر محمد عاصم، پژوهشگر حوزه روابط بین‌الملل و رئیس گروه روابط بین‌الملل کالج گولدن، با اشاره به ضرورت مقاومت در عرصه‌های گوناگون به‌ویژه در حوزۀ اقتصاد گفت: «اقتصاد مقاومتی در اندیشه امام خمینی(ره) و رهبر معظم انقلاب، تجلی عینی مقاومت تمدنی در برابر نظام سلطه است.»

او افزود که اصل «ما می‌توانیم»، اساس استقلال اقتصادی و نماد اراده تمدنی ملت ایران است.

در پایان، علامه سید ساجد علی نقوی، از علمای بزرگ مکتب اهل بیت(علیهم السلام) و نمایندۀ ولی‌فقیه در پاکستان، این حرکت علمی و پژوهشی را اقدامی ارزشمند و ضروری دانست.

وی با تقدیر از نمایندگی جامعةالمصطفی، بر تداوم و گسترش این‌گونه نشست‌ها در دانشگاه‌ها و مجامع نخبگانی تأکید کرد و گفت: «تبیین اندیشه‌های تمدنی و ضد استعماری رهبر معظم انقلاب، ضرورتی فکری برای بیداری امت اسلامی است و چنین فعالیت‌هایی می‌تواند نسل جوان را از اسارت فکری غرب رهایی بخشد.»

در پایان، ضمن سوال و جواب از ارائه کنندگان ،حاضران از برگزارکنندگان، استمرار این نشست‌های علمی را برای تقویت گفتمان مقاومت و بازخوانی اندیشه‌های رهبر معظم انقلاب در جهان اسلام ضروری دانستند.