در این سخنرانی، وی با استناد به آثار فارابی، ابن‌سینا و ملاصدرا توضیح داد که قوه خیال نبی، یکی از قوای باطنی نفس است که تحت سیطره عقل قدسی عمل کرده و حقایق مجرد وحی را به صورت محسوس و قابل فهم برای عموم مردم در می‌آورد.
دکتر گرجیان تأکید کرد که نزد فارابی، تخیّل نبی ابزار تنزل معقولات به محسوسات برای هدایت «امت فاضله» است؛ ابن‌سینا این فرایند را به «تبدیل معنا به قول» و فیض نفس قدسی تعبیر کرده و ملاصدرا با استناد به نظریه تشکیک وجود، آن را تبیین وجودی‌تری از ارتباط عوالم عقل، مثال و حس می‌داند.
وی با تحلیل تطبیقی این دیدگاه‌ها نشان داد که هر سه فیلسوف بر نقش محوری قوه خیال در تجسم حقایق عقلی و ابلاغ آن تأکید دارند؛ نبی با توان تخیل و تمثیل، مفاهیم عقلی را از ساحت مجرد به ساحت محسوس می‌رساند تا عقل عمومی جامعه بتواند پیام وحی را دریابد.
سخنران همایش سپس نظریات فلاسفه را با آیات قرآن تطبیق داده است. در این تحلیل، آیاتی مانند «و تلک الأمثال نضربها للناس وما یعقلها إلا العالمون»، «نزل به الروح الأمین علی قلبک» و «و ما ینطق عن الهوى إن هو إلا وحی یوحى» نشانه‌های قرآنی تأیید نقش قوای باطنی نبی در ابلاغ وحی دانسته شد.
جمع‌بندی سخنرانی دکتر گرجیان این بود که قوه خیال نبی حلقه اتصال عقل قدسی و فهم بشری است؛ نه صرفاً عنصر روان‌شناختی، بلکه عامل معرفتی در تنزل وحی. وی نتیجه گرفت که قرآن، با ساختار مثالی و بیانی خود، نظریه فلاسفه اسلامی را در باب تخیل نبی تأیید می‌کند و این تأیید، نمایانگر هماهنگی عمیق میان حکمت فلسفی و زبان وحی الهی در مکتب اسلام است.
این مطلب بدون برچسب می باشد.
Δ