کرسی علمی ترویجی «حسن الاقناع تعریفه و اسالیبه فی نهج البلاغه

معاونت پژوهش مجتمع آموزش عالی زبان، ادبیات و فرهنگ شناسی، بیست و هفتمین کرسی علمی ترویجی با عنوان «حسن الاقناع تعریفه و اسالیبه فی نهج البلاغه» با ارائه حجت الاسلام دکتر حیدر زهراب (استاد همکار مجتمع آموزش عالی زبان، ادبیات و فرهنگ شناسی) برگزار کرد.

در ابتدا دکتر زهراب به ارائه موضوع پرداخت و اظهار داشت: یکی از صنایع بلاغی قابل ‌توجه در نهج‌البلاغه و در بسياري از متون ادبي ديگر، صنعتی است که می‌توان آن را «حسن اقناع» نامید، چراکه از توانایی و سرعت بالایی در اقناع مخاطب برخوردار است.

وی ادامه داد: با این‌حال در کتاب‌های بلاغی به این صنعت به ‌طور مستقل پرداخته نشده است كه به نظر می‌رسد دليل آن مشابهت اين صنعت با بعضي صنايع ادبی دیگر همچون صنعت مذهب کلامی باشد؛ لذا با استفاده از «روش تطبيقى» به بررسى پاره‌ای از مصاديق اين صنعت در نهج‌البلاغه می‌پردازد تا ضمن به دست دادن تعريفى بلاغي مناسب براى آن وبيان تفاوت‌های آن با صنعت‌های مشابه، گونه‌های مختلف این صنعت را نیز معرفی کند.

سخنرانی نشست در بخش دیگری از سخنانش به مهم ترین نتایج بدست آمده از پژوهش در حوزه حسن الاقناع اشاره کرد و افزود: به طور خلاصه می توان نتایج پژوهش در این عرصه را در ۳ عنوان بیان کرد: ۱- حسن اقناع صنعتى است كه در آن گوینده با استفاده از امور بدیهی مورد قبول مخاطب و با کوتاه‌ترین عبارت‌ها، به‌سرعت موجب اقناع او می‌شود. ۲- حسن اقناع با مذهب كلامى متفاوت است چرا که در آن بر خلاف مذهب كلامى از دامنه گسترده‌ای از بدیهیات استفاده می‌شود، همچنین یکی از اهداف و ویژگی‌های مهم حسن اقناع سرعت در اقناع مخاطب و به دور داشتن او از چالش‌های ذهنی است، درحالی‌که در مذهب كلامى هميشه سرعت اقناع مطرح نيست. ۳- گونه‌های مختلف حسن اقناع از ابزارهای متفاوتی بهره می‌گیرند که مهم‌ترین آنها عبارتند از: استفاده از بدیهیات عقلی، بدیهیات عرفی، بدیهیات شرعی، بدیهیات تاریخی، و گاهی نیز استفاده از آمیزه‌ای از این بدیهیات.

در ادامه کرسی آقایان حجت الاسلام دکتر محمد عشایری منفرد (عضو هیئت علمی مجتمع) و حجت الاسلام محمدحسین بیت غانم (استاد همکار مجتمع) به تحلیل و نقد مباحث ارائه شده توسط ارائه دهنده پرداختند.