آیت‌الله اعرافی در دیدار اعضای دبیرخانه و کمیته علمی همایش بین‌المللی فقه و تربیت، ضمن تقدیر و ابراز خرسندی از فعالیت‌های ارزشمند المصطفائیان در عرصه‌های آموزشی و پژوهشی، به سالروز ورود فاطمه معصومه سلام‌الله‌علیها، اشاره کرد و حضور حضرت را مبدأ تحولات بزرگ معرفتی، فرهنگی و تمدنی و سرمنشأ تأسیس و تقویت حوزه علمیه قم دانست.
وی در ادامه ضمن اشاره به تأخیر حوزه‌های علمیه در ورود به عرصه علوم‌انسانی و مباحث جدید پیرامونی، علامه طباطبایی را نقطه عطف مواجهه حوزه با سیر جدید افکار و اندیشه‌های غربی و نظریات گوناگون فلسفی و دین‌شناسی غرب و به نحوی علوم‌انسانی توصیف کرد و ابراز داشت: آیت‌الله مصباح یزدی نیز نقش ارزشمندی را در تولید نظریات علوم‌انسانی مبتنی بر اندیشه اسلامی ایفا نمودند.
مدیر حوزه‌های علمیه گزارشی از ورود مناسب بزرگان حوزه به قلمروهای علوم‌انسانی در سال‌های اخیر اشاره نمود و با بیان این که همچنان با کاستی‌هایی مواجه هستیم، اظهار داشت: نیاز است تا نگاه عمیق اجتهادی و روشمند حوزوی با موضوع‌شناسی درست و عمیق جمع شده، در قلمرو مباحث جدید و حوزه علوم‌انسانی و اجتماعی نیز باید در کنار موضوع‌شناسی قوی، به پایه‌های عمیق اجتهادی توجه جدی صورت گیرد.
وی گره نخوردن دقیق و درست علوم پایه حوزه در مناهج معرفتی، فلسفی و فقهی را از جمله چالش‌های پیش رو توصیف کرد و اظهار دشت: باید علوم پایه معطوف به حوزه‌های علوم‌انسانی و اجتماعی را در حوزه‌های علمیه تقویت نموده، به سمت نظریه‌پردازی‌های مبتنی بر اصلاح و معطوف به نیازها حرکت نماییم تا در حوزه‌های علمیه شاهد تولیدات اساسی در منظومه معرفتی و قلمرو علوم پایه باشیم.
آیت‌الله اعرافی در بخش دیگری از سخنان خود گفت: در حوزه‌های سیاسی، فرهنگی و اجتماعی قلمروهای علوم‌انسانی، بایستی تفکر عقلی فلسفی ریشه در شفا، اشارات و اسفار را به طور عمیق پایه‌ریزی و با بازسازی آثار و سنت کهن، در حوزه‌های جدید ورود نماییم.
وی جایگاه فعال‌سازی فقه نو و معاصر و نیز پردازش به مسائل جدید با عمق لازم را بسیار مهم ارزیابی کرد و یادآور شد: فلسفه‌های مضاف و فقه‌های معاصر دو قلمرویی است که اگر از منظر عقلی و اجتهادی در قلب حوزه عمق و گسترش یابد، شاهد اتفاقات ارزشمندی خواهیم بود.
مدیر حوزه‌های علمیه با تأکید بر این که اگر علوم‌انسانی با مبانی و مناهج دین‌شناسی ما گره نخورد، ارزشمند نخواهد بود، یادآور شد: ارتباط حوزه‌های علمیه با قلمروهای علوم‌انسانی باید در دو سطح رشته‌های مرسوم نقد و بررسی و سطح تولید علم حجت آفرین دنبال شود.
آیت‌الله اعرافی در بخش پایانی سخنان خود ضمن اشاره به اهمیت بررسی موضوع فقه التربیة، با بیان این که تمام فقه را می‌توان از منظر تربیتی تحلیل و با توسعه مرزهای فقه، ابواب فقهی جدیدی را پیش روی مباحث دانش اسلامی گشود، خاطرنشان ساخت: انتشار محصولات ارزشمند معرفتی در حوزه علوم‌انسانی با نگاه اسلامی امر بسیار مهم و ارزشمندی است که در ساحت‌هایی تربیتی ارزش بیشتری پیدا می‌کند.
Δ