حجت‌الاسلام والمسلمین مجتبی الهی خراسانی، عضو هیئت علمی مرکز آخوند خراسانی، به مناسبت ارتحال ملکوتی حضرت روح‌الله و قیام ۱۵ خرداد با موضوع«گفتمان جهانی در انقلاب جهانی امام خمینی(ره)» که در سالن اجتماعات نمایندگی برگزار شد اظهار داشت: زمانی‌که حضرت امام(ره) از ایران به ترکیه تبعید شدند هیچکس فکر نمی‌کرد روزی که ایشان به ایران بازگردند منشأ تغییرات جهانی شوند.
وی با بیان اینکه درباره سبک رهبری امام(ره) و حکمرانی ایشان، تحقیقات خوبی در سال‌های اخیر انجام شده، گفت: درباره سبک زندگی امام راحل چه زندگی فردی و عبادی، علمی و تحصیلی و چه زندگی اجتماعی و سیاسی ایشان نوشته‌های بسیاری در قالب مقاله و کتب گوناگونی عرضه شده است.
عضو هیئت علمی مرکز آخوند خراسانی گفت: در خصوص امام راحل نکته مهمی وجود دارد که برای ما حائز اهمیت است و آن اینکه رهبری که انقلابی در مقیاس جهانی پدید آورد، به چه سبب و در قالب چه راهبردی این انقلاب را معرفی و تبیین و به تعبیر ایشان به جهان صادر کردند؟.
حجت‌الاسلام الهی‌خراسانی درباره اهمیت این موضوع افزود: ابتدا اینکه برای تمام افرادی که دلبسته امام هستند از این منظر باید مهم باشد که ایشان در وصیت نامه سیاسی اجتماعی خود و در بیاناتی که در طول عمر شریف خود داشتند توضیح داده‌اند که این انقلاب یک انقلاب صرفا در چارچوب مرزهای علمی نیست بلکه پیام و رسالتی دارد که مرزها را در می‌نوردد، اراده‌ها و انگیزه‌های خارج از ایران را برای قیام لله برانگیخته خواهد کرد و باید افرادی خود را پای‌مند به آرمان‌های انقلاب بدانند که این رسالت را همچنان خارج مرزها امتداد بخشند.
وی خاطرنشان کرد: اما در محیط جامعةالمصطفی، این نهاد پر برکتی که از زایش‌های انقلاب اسلامی و رهبری امامین انقلاب است نیاز به تبیین ضرورت ندارد. در واقع فلسفه پیدایش این نهاد اشتراک گذاری آرمان‌ها و رسالت‌های انقلاب اسلامی با همه ملل است و آنچه که در المصطفی رخ می‌دهد ظرف معرفتی و مقدمه‌ای برای چنین مبانی است.
عضو هیئت علمی مرکز آخوند خراسانی بیان کرد: اما انقلاب جهانی امام راحل بیش از آنکه صرفا وامدار یک سبک زندگی و یا سبک رفتاری باشد وامدار یک گفتمان خاص است. اگر این انقلاب فراتر از مرزهای ایران رخ داده به این سبب است که گفتمان انقلاب در رهبری نیز در چارچوب مرزها قابل حصر و حبس نیست.
حجت‌الاسلام الهی‌خراسانی عنوان کرد: منظور از این گفتمان، گفت‌وگو و یا صرفا مفاهیم نیست بلکه منظور از این گفتمان چیزی است که در عرف جامعه شناسی امروز به ویژه جامعه شناسی فردی تعریف می‌شود و یک فضای سیال وسیع از مفاهیم، نظریات و ارزش‌هایی را در این مجموعه وسیع برای حرکت و تنفس ایجاد می‌کند که بر همین اساس شروع به بازآفرینی مفاهیم، ارزش‌ها و اندیشه‌ها می‌کند.
حجت‌الاسلام الهی خراسانی اظهار داشت: اما گفتمان در مراحل نهایی خود تبدیل به نهادهای اجتماعی می‌شود و همان چیزی است که ما در گفتمان جهانی امام(ره) شاهد هستیم.
وی بیان کرد: حضرت عیسی(علیه السلام) زمانی‌که گفتمان جدیدی را برخلاف آنچه یهود تبلیغ و تبیین کرده بودند؛ پایه‌گذاری کرد که در گفتمان عیسی(علیه السلام) دین و شریعت امری برای اداره یک نظام تلقی می‌شد و در واقع خوانش ایشان مبنی بر اینکه شریعت مخصوص یک قوم نیست و خود را به عنوان مقیم تورات و کسی که برای به پا داشتن تورات اقدام اجتماعی کند، معرفی کرد. از طرفی نیز دین موسی(علیه السلام) هم برای اعتلا بخشیدن آمد و یک خوانش تاریخی و نژادی از القاب مقدس حضرت موسی(علیه السلام) پایه گذاری کردند و این خوانش موجب شد تا به امروز یهود تلاش چندانی برای معرفی دین خود که یک دین مزیت نژادی محسوب می‌شود؛ نمی‌کند و به همین دلیل بر این باور است که باید در حد نژاد باقی بماند و از به اشتراک گذاشتن آن پرهیز کرد.
عضو هیئت علمی مرکز آخوند خراسانی گفت: با توجه به اینکه در دین اسلام بزرگ شده‌ایم و تنفس کرده‌ایم، به همین دلیل قدر و ارزش بسیاری از تعالیم اسلامی را نمی‌دانیم. این خطر در برابر خوانش شریعت خاتم هم وجود دارد یعنی خوانش قومی و نژادی اسلام، به گونه‌ای که این خوانش را در صدر اول مشاهده می‌کنیم. البته قیام‌های زیادی در تاریخ اسلام در همین راستا رخ داده است.
حجت‌الاسلام الهی‌خراسانی افزود: اما حال کسی که می‌خواهد در قرن بیستم و بیست‌و یکم انقلاب جهانی تاسیس کند خطر بالقوه‌ای که با آن مواجه است؛ مجددا خوانش تاریخی از اسلام است. ممکن است که این خوانش تاریخی یک خوانش عربی نباشد و اگر بناست که به پیروزی برسد خطر خوانش ایران می‌تواند خطری باشد که در کنار خوانش تاریخی عربی جهانی شدن این انقلاب را تهدید کند.
عضو هیئت علمی مرکز آخوند خراسانی گفت: اما موضوعی که وجود دارد این است امام خمینی(ره) ادبیات سلطنت مشروطه و منافع ملی که در دوران انقلاب وجود داشت را هم در دوره انقلاب و هم پس از آن کنار گذاشتند و اجازه ندادند که به متن انقلاب وارد شوند، اما چطور می‌شود که گفتمان ایشان اینگونه جهانی می‌شود و در یک مقیاس جغرافیایی و یک کشوری محقق می‌شود که این کشور دارای تمدن قدیم، زبان و فرهنک و تاریخ معینی است؟
حجت‌الاسلام الهی‌خراسانی اظهار داشت: اینکه شما بتوانید از این مرکز و جغرافیا و با این شریعتی که در وجود خود استعداد خوانش‌های تاریخی و خوانش‌های مذهبی دارد، چگونه می‌توان خوانشی را از دین اسلام عرضه کرد که نه محدود به شیعه و نه حتی محدود به مسلمانان باشد؟
عضو هیئت علمی مرکز آخوند خراسانی گفت: در واقع محور آنچه که امام راحل در طول دوره عمر خود تبیین کردند؛ قیام لله است که این کلمه برگرفته از آیه شریفه ۴۶ سوره سوره مبارکه سبأ است. قرآن کریم در آیه شریفه می‌فرماید که اگر می‌خواهید تفکرات تغییر کند و فکر جدیدی پیدا کنید، این فکر جدید لزوماً وهمواره با اطلاعات جدید حاصل نمی‌شود. قرآن می‌فرماید که ای پیامبر به مردم بگو که دو به دو و یا تنها برای خدا قیام کنید که اگر قیام لله کنید این قیام لله زمینه تغییر را ایجاد می‌کند، لذا ایمان به رسالت چه رسالت پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) که غایت انقلاب اسلامی است و چه رسالت انقلاب اسلامی که امتداد رسالت نبوی و اسلام ناب است با تفکر انجام می‌شود و تغییر بینش نیز محصول اقدام اجتماعی قیام لله است.
حجت‌الاسلام الهی‌خراسانی گفت: لذا در بیانات امام(ره) دائما خطاب به مستضعفان جهان اهل ادیان مختلف می‌فرمایند که به پا خیزید که این به پا خواستن در نظر ایشان مقدمه‌ای برای تغییر است و اگر این قیام لله ادامه پیدا کند به تفکر و بینش جدیدی منتهی خواهد شد. همچنین به موضوع دیگری چون نجات مستضعفین اشاره و تاکید دارند. حقیقتاً امام برای انقلاب اسلامی یک رسالت جهانی قائل بودند و آن قشر مستضعف و افرادی که حقوق اجتماعی آنها از معرفت و شناخت صحیح دور نگاه داشته شده بود.
وی خاطرنشان کرد: وقتی فردی ادبیاتی از جنس ادبیات نجات مستضعفین داشته باشد و تنها منظورش نجات اهالی یک شهر و کشور نباشد و با چنین ادبیاتی پیش رود همه افراد اعم از کشیشان، بودائیان و… اعلام حمایت خواهند کرد و همه افرادی که طعم استعمارزدگی، استثمارزدگی و استبدادزدگی را چشیده‌اند نیز این ادبیات را درک خواهند کرد و به واقع که این ادبیات تجربه زیست آن‌هاست.
عضو هیئت علمی مرکز آخوند خراسانی اظهار داشت: سومین نکته‌ای که ایشان همواره به آن تأکید داشتند؛ مقاومت در برابر ظلم بود، ایشان حتی در مصاحبه‌های خود اشاراتی دارند به این موضوع که ما آمده‌ایم مناسبات تازه‌ای را بین ملت‌ها و ملت‌ها ارائه دهیم. لذا ایشان می‌گفتند که همه افراد مدافع مستضعفین و مظلومین و خواهان عدالت عالم با یکدیگر متحد شوند و برای دفاع از آنها در هر نقطه‌ای که صدایی از مظلوم بلند شد موظف هستند که برای کمک به آنها شتاب کنند.
حجت‌الاسلام الهی‌خراسانی بیان کرد: در واقع هرکسی با هرعقیده و آیینی اقدام اجتماعی کند این شاخص، دیگر منافع ملی و صرفا برگرداندن حکومت از یک خاندان به خاندان دیگر و جایگاه حزبی نیست بلکه اقامه عدل است. از این‌رو اگر به این سه مفهوم بنیادین که منشور گفتمان جهانی امام راحل را می‌سازد دقت کنیم هر سه مورد قابلیت اتصال به قیام جهانی حضرت ولی عصر(عجل الله تعالی فرجه) را دارند.
وی در ادامه تاکید کرد: همچنین اگر این مطالبه جهانی در این سه بعد حرکت کند مطالبه آن در ابعاد جهانی اعم از عدل فراگیر جهانی و عدالت توحید محوری که بتواند جهان را به نام مستضعفین بر علیه ظالمین متحد کند ؛ شکل خواهد گرفت.
عضو هیئت علمی مرکز آخوند خراسانی گفت: امام خمینی(ره) گفتمان جهانی را مطرح می‌کند اما در انتها به اختصاصی‌ترین معارف شیعی بدون آنکه در این گفتمان لزوما بر نام امام دوازدهم تکرار شود و یا آنچه که در گفتمان شیعی اصیل که خوانش جدیدی از معارف اسلام ناب است؛ منتهی می‌شود که کارکرد گفتمان جهانی ایشان است.
حجت‌الاسلام الهی‌خراسانی اظهار داشت: پیام قیام لله امام راحل در لایه دیگری تبدیل به سه بعد عزت و استقلال مسلمین فارغ از نوع مذهبی، وحدت کلمه و تجمیع ویرایش‌های اسلام از خرافه و بدعت می‌شود. در بعد اول؛ صرف اینکه امام راحل درادبیات کهن خود در دهه ۳۰ و ۴۰ دریافته بودند که اگر بناست عزت و استقلال مسلمین حفظ شود باید نمادش رفع سرشکستی اسلام که همانا اسرائیل است؛ باشد و این رژیم را همانند غده سرطانی دانستند.
وی عنوان کرد: لذا برای حفظ عزت و استقلال مسلمین و بازگرداندن آن است که مبارزه با استکبار در این گفتمان خلق می‌شود نه برای اینکه رقابتی بر سر دنیا و حتی شرق و غربی وجود داشته باشد و عزت و استقلال مسلمین ایجاب می‌کند که اسرائیل باید حذف شود.
عضو هیئت علمی مرکز آخوند خراسانی خاطرنشان کرد: در بعد دوم که به وحدت کلمه می‌رسیم؛ این وحدت کلمه در گفتمان فرادینی ابتدا بین همه مستضعفین، موحدین و بین همه مسلمین معنا پیدا می‌کند و حقیقتاً این وحدت کلمه برای امم راحل یک تاکتیک نبود بلکه یک اصل بود که از یک راهبرد استراتژی هم فراتر می‌رفت. در واقع امام با شعار ثقفی‌ها به شدت مخالف بودند، به چارچوبه عقیدتی تشیع نیز فخر می‌ورزید و آنها را امتداد و تعالی گفتمان اسلام ناب می‌دانستند. بنابراین وحدت کلمه از نگاه امام به معنای ادبیات، رسالت، هدف و اقدام مشترک است.
حجت‌الاسلام الهی‌خراسانی اظهار داشت: در نهایت بعد سوم گفتمان جهانی امام راحل؛ تجمیع ویرایش‌های اسلام از خرافه و بدعت و به ویژه در بعد اجتماعی با رمز اسلام ناب محمدی(صلی الله علیه و آله) است؛ اسلامی که اسلام ظلم و شرک نیست و مردم را برای قدرت نمی‌خواهد بلکه اسلام توحید وعدل است و مردم را برای تعالی می‌خواهد.
وی تصریح کرد: امام همه مردم را مخاطب انقلاب اسلامی نمی‌دیدند و ادبیات ایشان نیز ادبیات میزبانی نبود که انقلاب را تعارف میهمانی در دنیا کند بلکه ادبیات فردی بود و ایشان نیز در یک نقطه ایستاده بودند و در موضع مشترک مردم سراسر جهان درباره انقلاب اسلامی فکر و صحبت می‌کنند.
عضو هیئت علمی مرکز آخوند خراسانی گفت: در واقع امام خمینی(ره) در طول رهبری خود بستر گفتمانی را برای شکل‌گیری اندیشه و خوانش تازه برای ما به جای گذاشتند.
Δ