جریان شناسی فلسفه اسلامی در کشورهای اسپانیایی زبان

این نشست که با ارائه دکتر عبدالولی امیلکار کروز برگزار شد که به تبیین مبحث ورود فلسفه اسلامی در اسپانیا و امریکای لاتین پرداخت و افزود: اولین ورود حوزه اسپانیولی زبان به حوزه فلسفه اسلامی در عصر حاضر توسط کشیش و خاورشناس اسپانیایی با نام میگل آسین پالاسیوس MIGUEL ASÍN PALACIOS 1871 /1944 (ESPAÑA) اتفاق افتاد. او.به دلیل آشنایی با زبان عربی و نیز حضور اسپانیا در مراکش در عصر استعمار فرانکو به الهیات و فلسفه اسلامی پرداخت. اولین اثر او نجات شناسی مسلمانان در کمدی دانته است که در آن از ایدۀ تاثیرپذیر دانته از ابن عربی برای نگارش کتاب کمدی دفاع می‌کند.

وی ادامه داد: پس از اوآسین پالاسیوس کشیش اسپانیایی والریانو فرناندز فرراز Valeriano Fernández Ferraz 1831-1925 (España) دومین شخصیت اثرگذار است که کرسی زبان عربی را در کوبا و کاستاریکا راه‌اندازی کرد و شاگرد او خوان مانوئل دیهیگو ای مستره Juan Manuel Dihigo y Mestre 1866-1952 (Cuba) از کسانی بود که در تز دکتری خود در حوزه ادبیات و فلسفه با عنوان “La lengua árabe y la historia de España. Necesidad del estudio de la lengua árabe para el conocimiento positivo de la Historia de España” بر اهمیت زبان عربی در شناخت درست تاریخ اسپانیا تاکید کرد.

امیلکار کروز خاطرنشان کرد: کارلوس کیروش رودریگز CARLOS QUIRÓS RODRÍGUEZ 1884-1960 (ESPAÑA) کشیش و عربی‌دان و نظامی اسپانیایی از جمله کسانی بود که درعصر استعمار فرانکو به عنوان کشیش نظامیان در کشورهای عرب‌زبان شمال آفریقا حاضر شد و به فلسفه اسلامی علاقه‌مند شد. ترجمه تهافت التهافه ابن‌رشد و نیز نگارش کتاب مقدم‌ای بر فلسفه ابن رشد از آثار اوست.

وی گفت: میگل کروز هرناندز MIGUEL CRUZ HERNÁNDEZ, 1920-2020 (ESPAÑA) فیلسوف، عربی‌دان و سیاستمدار اسپانیایی (حاکم شهر البسیط در زنان فرانکو) نیز از کسانی است که در بسط فلسفه اسلامی در اسپانیا تاثیر گذار است. کتابهای او عبارتند از تاریخ تفکر در جهان اسلام، تاریخ تفکر در اندلس و حیات ابن‌سینا به‌مثابه مقدمه‌ای بر فلسفه او است.

امیلکار کروز یادآور شد: دیگر شخصیت موثر در حوزه فلسفه در اسپانیا خواکین لومبا فوئنتِس JOAQUÍN LOMBA FUENTES, 1932-2018 (ESPAÑA) متخصص در فلسفه اسلامی و یهودی در خوزه اسپانیا و از افرادی است که به شکل خاص به ابن‌باجه پرداخته است. دو اثر مهم او با عنوان تاریخ هنر و تفکر مسلمان و نیز ابن‌باجه است.

وی در ادامه اظهار داشت: رافائل رامون گرِّرو RAFAEL RAMÓN GUERRERO (ESPAÑA) از دیگر شخصیتهای موثر در حوزه فلسفه اسلامی در اسپانیا و در دانشگاه کومپلوتنسیا مادرید است. او و شاگردانش بیشتر در حوزۀ فیلسوفان مشایی مسلمان مانند کندی، ابن‌سینا و ابن رشد قلم زده است و معتقد است فلسفه اسلامی با ابن‌رشد دفن شد و اساسا فلسفه صدرایی نوعی عرفان مخلوط با جهان‌شناسی است.

سخنران نشست گفت: در مقابل رامون گررو عرفان‌شناس اسپانیایی پابلو بنیتو PABLO BENEITO (ESPAÑA) MIAS LATINAS است که مدیر گروه محی‌الدین ابن عربی است. دو کتاب الگوهای تامل به زبان انگلیسی و زبان شهود به اسپانیایی و نیز مدیریت نشریه کبریت احمر به زبان اسپانیایی از تلاشهای اوست. عمده تلاشهای او به شناخت عرفان ابن‌عربی و نیز فرق صوفیه شمال افریقا بازمی‌گردد.

امیلکار کروز ابراز داشت: در حوزه فلاسفه آمریکای لاتین که به فلسفه اسلامی پرداخته‌اند نیز می‌توان به شخصیتهای مانند لوئیس خاویر فرحات LUIS XAVIER LÓPEZ FARJEAT (MÉXICO) از مکزیک، فرانسیسکو اوریللی FRANCISCO O’REILLY – و لوئیس آلبرتو ویتور LUIS ALBERTO VITTOR (ARGENTINA) هر دو از آرژانتین، رودریگو کارمی بولتون RODRIGO KARMY BOLTON- و نیز کمال کومسیل KAMAL CUMSILLE (CHILE) هر دو از شیلی، خولیو سزار کاردناس آرناس JULIO CÉSAR CÁRDENAS ARENAS (COLOMBIA) از کلمبیا اشاره کرد. از انتشارات معروف اسپانیایولی که به چاپ آثار مختلفی در خوزۀ فلسفه اسلامی اقدام کرده میتوان به انتشارت تیروتا EDITORIAL TROTTA (ESPAÑA)اشاره نمود.

وی در پایان اذعان داشت: در سالهای اخیر نیز پژوهشگر مسلمان کوبایی، امیلکار آلداما کروز (عبدالولی) با ترجمه کتاب سید محمد خامنه ای درباره ملاصدرا MULLĀ ṢADRĀ و نیز انتشار نشریه صدرا -تا کنون هشت شماره از آن منتشر شده است- به ترویج فلسفه صدرایی در حوزۀ زبان اسپانیایی اقدام کرده است.