فصیحی در ابتدا اظهار داشت: جنگ پیامدهای ویرانگر و دهشت‌بار زیادی دارد که باید در جای خود بررسی شود، اما یکی از پیامدها و مباحث فرعی آن اسیران جنگی است. مفهوم اسیر در برداشت متعارف به کسی گفته می‌شود که در عرصه جنگ توسط گروه مقابل به اسارت گرفته می‌شود. اما در عرف حقوق بین‌الملل این مفهوم معنای دقیق‌تر و تخصصی‌تر یافته است که با برداشت متعارف تا حدودی متفاوت است.
وی با بیان این که کنوانسیون سوم ژنوا مصادیق گسترده‌تری برای اسیران/زندانیان جنگی معرفی می‌کن، به بیان تاریخچه این مفهوم پرداخت و بیان داشت: در طول تاریخ جنگ گرفتن اسیر رایج بوده است. نیروی فاتح اسیران را یا می‌کشتند، یا به بردگی می‌گرفتند و در موارد نادری افراد متمکن از طریق پرداخت فدیه، یا از طریق مبادله آزاد می‌شدند.
وی افزود: در سده هجدهم میلادی حرکت‌های در راستای به رسمیت شناخته‌شدن حقوق حداقلی اسیران جنگی انجام شد و معاهداتی در این زمینه توسط برخی سران کشورها و نهادهای حقوقی بین‌المللی به تصویب رسید. این معاهدات در جنگ جهانی اول و دوم به‌صورت گسترده از سوی طرف‌های درگیر جنگ نقض شد. پس از جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۹ کنوانسیون‌های چهارگانه به تصویب رسید و در سال ۱۹۸۵ بیش از ۱۵۷ کشور آن را تأیید نمودند.
وی در ادامه به توضیح کنوانسیون‌های چهارگانه پرداخت و افزود: کنوانسیون اول در باره مجروحان میدان جنگ، کنوانسیون دوم در باره مجروحان در کشتی‌ها و دریا، کنوانسیون سوم در باره زندانیان/ اسیران جنگی است.
وی در اشاره به مصداق‌های اسیران جنگی با بیان این که افراد مسلح منظم، افراد مسلح غیر منظم(چریکی)، خبرنگاران جنگ، مددکاران مدنی و مذهبی گرفتار شده در میدان جنگ و… اسیر جنگی هستند، گفت: نظامیان مزدور، جاسوسان، خرابکاران و اتباع غیرنظامی دشمن مطابق این کنوانسیون اسیر جنگی تلقی نمی‌شود.
فصیحی سپس به حقوق اسیران جنگی پرداخت و بیان داشت: برای اسیران جنگی حقوق زیادی در نظر گرفته شده است؛ برای نمونه حق رفتار انسانی، حق حفظ و نگهداری اسیران، حق بر خوراک و پوشاک و مسکن، حق انجام فرایض مذهبی، حق نامه‌نگاری، حق مصونیت اموال شخصی، حق مدنی اسیران و حق پاسخ ندادن به گرفتن اطلاعات اجباری و حقوق دیگر که در ذیل این حقوق قرار می گیرد.
وی در پایان سخنانش اظهار داشت: متأسفانه امروزه مطابق مفاد این معاهده عمل نمی‌شود و حقوق اسیران جنگی در بسیاری از موارد نقض می‌گردد.
توحیدی کارشناس دیگر نشست به بررسی حقوق اسیران جنگی در فقه و شریعت اسلامی پرداخت و اظهار داشت: اسیر از واژه «اسیر» به معنای بستن و نگاه داشتن اخذ شده است و به کسانی که در جنگ توسط گروه مقابل گرفتار می‌شوند و به بند کشیده می‌شوند. اسیر گفته می‌شوند.
وی مفهوم «سبی» و «اسیر» را از هم تفکیک نمود و بیان داشت اولی به زنان و کودکان به بند کشیده شده در جنگ و دومی به مردان بزرگسال به بند کشیده شده در جنگ به کار می‌رود.
سخنران نشست بیان داشت: بررسی سیره پیامبر(ص) نشانگر آن است که ایشان حقوق اسیران جنگی را به‌صورت کامل و حتی کاملتر از آنچه درمعاهدات حقوق بشری امروزی آمده است، رعایت می‌کرده است.
این پژوهشگر تاریخ و فقه اسلامی در ادامه به بررسی حقوق اسیران جنگی از منظر فرق فقهی اهل سنت و شیعه پرداخت و ضمن بیان تفصیلی دیدگاه پنج مذهب فقهی یادآور شد: دیدگاه‌های بیان شده در بسیاری موارد مغایر با سیره قطعی رسول مکرم اسلام(ص) است. محققان این عرصه باید مبانی فقهی، حدیثی و اصولی آرای فقهای اسلامی را در این زمینه به‌صورت دقیق و عالمان بررسی نمایند.
Δ