حجت الاسلام و المسلمین سید کمال حسینی مازندرانی به موضوع “شرائط و موانع بهره برداری از قرآن کریم” پرداخت و گفت: از رسول اکرم صلّیاللهعلیهوآله مروی است که در خطبه معروفی فرمودند: “فَإِذَا الْتَبَسَتْ عَلَیْکُمُ الْفِتَنُ کَقِطَعِ اللَّیْلِ الْمُظْلِمِ فَعَلَیْکُمْ بِالْقُرْآنِ” یعنی هرگاه فتنهها مانند پارههای شب تاریک شما را دچار شبهه کرد به قرآن مراجعه کنید.
حجت الاسلام و المسلمین حسینی در تبیین این حدیث شریف اظهار داشت: قرآن کریم هم هادی است و هم ناجی و آیات متعددی بر این معنا دلالت دارند نظیر آیه شریفه “تُوبُواْ إِلَى ٱللَّهِ جَمِيعًا أَيُّهَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ لَعَلَّكُمۡ تفلِحُونَ”(اى مؤمنان، همگى به درگاه خدا توبه کنید، امید است که رستگار شوید.) که به نقش هدایتگری قرآن کریم اشاره دارد؛ و نیز آیه شریفه “لَا تَيْأَسُوا مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِنَّهُ لَا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ” (از رحمت خدا نومید مباشید که هرگز جز کافران هیچ کس از رحمت خدا نومید نیست) که از جمله ی آیات ناجیه بشمار می رود.
استاد حوزه و دانشگاه با اشاره به برخی از عوامل عدم فهم حاق معانی آیات عنوان کرد: از پيامبر خدا صلى الله عليه و آله مروی است “اى بسا قرآن خوانى كه قرآن لعنتش مى كند”. (رُبَّ تالِ القرآنِ و القرآنُ يَلعَنُهُ) و این ثمره عدم توجه توامان به لفظ و معنای آیات شریفه است. حجت الاسلام و المسلمین حسینی از طلب دانش و کسب معرفت به عنوان اولین گام در بهره برداری از معارف والای قرآن کریم یاد کردند و اظهار داشتند : خود قرآن کریم شرط بهره مندی از معارف خود را علم آموزی و معرفت اندوزی معرفی نموده و می فرماید:”كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلأيَٰتِ لِقَومٖ يَعلَمُونَ” (آيات را براى مردم دانا به طور مبسوط بيان مى كنيم)
رئیس نمایندگی گلستان در ادامه ابراز داشت: قرآن کریم ثمره جهل و نادانی را در آیه ۱۱۸ سوره بقره ترسیم نموده و می فرماید: “وَقَالَ الَّذِينَ لَا يَعْلَمُونَ لَوْلَا يُكَلِّمُنَا اللَّهُ أَوْ تَأْتِينَا آيَةٌ ۗ كَذَٰلِكَ قَالَ الَّذِينَ مِنْ قَبْلِهِمْ مِثْلَ قَوْلِهِمْ ۘ تَشَابَهَتْ قُلُوبُهُمْ ۗ قَدْ بَيَّنَّا الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يُوقِنُونَ” (افراد ناآگاه گفتند: «چرا خدا با ما سخن نمیگوید؟! و یا چرا آیه و نشانهای برای خود ما نمیآید؟!» پیشینیان آنها نیز، همین گونه سخن میگفتند؛ دلها و افکارشان مشابه یکدیگر است؛ ولی ما (به اندازه کافی) آیات و نشانهها را برای اهل یقین (و حقیقتجویان) روشن ساختهایم.)
حجت الاسلام و المسلمین حسینی تسلط بر قلب را دیگر شرط بهره برداری از قرآن کریم برشمرد و عنوان کرد: امام صادق می فرماید “دل حرم خداست پس در حرم خدا جز خدا را جای مدهید” (القلب حَرَمُ الله فلا تُسکِن حَرَمَ الله غیرَ الله).از سوی دیگر در قرآن کریم نیز درباره عدم همراهی قلب با آدمی در طی مسیر سعادت می خوانیم : “وَلَقَد ذَرَأۡنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرا مِّنَ ٱلۡجِنِّ وَٱلإِنسِ لَهُمۡ قُلُوب لَّا يَفقَهُونَ بِهَا “(مسلماً بسيارى از جنّيان و آدميان را براى دوزخ آفريده ايم آنان را دل هايى است كه به وسيلۀ آن [معارف الهى را] در نمى يابند)
وی در پایان ابراز داشت : قلب را باید پاک و بی آلایش نگه داشت چرا که حریم الهی است و برای فهم معانی والای قرآن کریم باید به قلب سلیم دست یافت . قرآن نیز در این زمینه می فرماید: “يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا استَجيبوا لِلَّهِ وَلِلرَّسولِ إِذا دَعاكُم لِما يُحييكُم ۖ وَاعلَموا أَنَّ اللَّهَ يَحولُ بَينَ المَرءِ وَقَلبِهِ وَأَنَّهُ إِلَيهِ تُحشَرونَ”(ای کسانی که ایمان آوردهاید! دعوت خدا و پیامبر را اجابت کنید هنگامی که شما را به سوی چیزی میخواند که شما را حیات میبخشد! و بدانید خداوند میان انسان و قلب او حایل میشود، و همه شما (در قیامت) نزد او گردآوری میشوید!)
Δ