بررسی ورود تشیع به تایلند و نقش شیخ احمد قمی در گسترش آن

پنجاه و سومین پیش نشست علمی همایش بین المللی «مناسبات زبانی ، فرهنگی و تمدنی ایران با شرق آسیا» با موضوع "بررسی ورود تشیع به تایلند و نقش شیخ احمد قمی در گسترش آن" برگزار شد.

در ابتدا استاد جاوید اکبری، دبیر این نشست علمی، ضمن خوشامد گویی، به معرفی اساتید ارائه کننده پرداخت و سپس به مسایلی در زمینه ” ورود تشیع و نقش شیخ احمد قمی در گسترش آن” اشاره کرد.

آقای محمد رضا مجتبی، نخستین ارائه دهنده این نشست، مروری بر جمعیت‌شناسی دینی تایلند و حضور اولیه مسلمانان در این کشور داشت. وی اشاره کرد که حدود ۹۴ درصد از مردم تایلند بودایی هستند و بقیه مسلمان‌اند. از میان مسلمانان، جمعیت شیعیان بین ۱۵ هزار تا ۸۰ هزار نفر برآورد می‌شود. او به سفر شیخ احمد قمی و برادرش محمد استرآبادی به سیام (نام قدیم تایلند) پرداخت و توضیح داد که شیخ احمد قمی به مقام «شیخ‌الاسلام» منصوب شد، ضمن این که پادشاهی سیام به او اجازه داد که به‌عنوان یکی از مقامات عالی‌رتبه در دولت فعالیت کرده و همچنین به‌عنوان نخستین رهبر رسمی جامعه مسلمان این کشور خدمت کند.

وی تأکید کرد که روابط فرهنگی و تمدنی میان ایران و تایلند که تا به امروز پابرجاست، از طریق تلاش‌های اولیه شیخ احمد قمی شکل گرفته است.

ارائه دهنده دوم، حجت‌الاسلام شیخ ایکارات جای پونگسای از کشور تایلند، به گسترش تشیع در تایلند و تأثیر زبانی و فرهنگی شیخ احمد قمی پرداخت. او به دوران آیوتایا که هم‌زمان با ورود شیخ احمد بود اشاره کرد و گفت که وی فرهنگ شیعی را در تایلند معرفی کرد. هرچند در زمان او جمعیت شیعه افزایش چشمگیری نیافت، اما پس از انقلاب اسلامی ایران این رشد بیشتر شد.

وی افزود: یکی از دستاوردهای مهم شیخ احمد، پایه‌گذاری نظام «شیخ‌الاسلامی» بود؛ نهادی دینی-سیاسی که بر امور مسلمانان، تجارت، و روابط با بازرگانان خارجی نظارت داشت. این جایگاه تا مدت‌ها در اختیار علمای شیعه بود و امروز نیز تلاش‌هایی برای بازگرداندن آن به شیعیان وجود دارد.

در ادامه این نشست، به نقش شیخ احمد در همگرایی با جامعه محلی از طریق ازدواج با یک بانوی تایلندی و کمک به ساخت و هدایت کشتی‌ها اشاره شد. امروزه در تایلند نزدیک به ۱۰۰ هزار شیعه زندگی می کنند که نشان از میراث ماندگار شیخ احمد قمی دارد، ضمن این که مسلمانان، اعم از شیعه و سنی، حدود ۱۸۰۰ مسجد وجود دارند.

در پایان این نشست، پس از جمع بندی توسط دبیر جلسه، پرسش هایی از طرف شرکت کنندگان و پاسخ های آن از سوی اساتید محترم مطرح شد.