معرفی و نقد کتاب «نقد صوفی؛ درنگی انتقادی در نظریه رویاهای رسولانه»

در این نشست آقای جعفر عباسی ناقد کتاب و آقای سیدهادی صادقی نژاد مولف کتاب و آقای مهدی رسولی دبیر علمی بود.

جلسه نقد کتاب با تلاوت آیاتی از قرآن‌کریم توسط عباس صفدری آغاز شده و سپس دبیر نشست آقای رسولی به طرح بحث پرداخت.

بعد از آن نویسنده‌ی کتاب، آقای سیدهادی صادقی‌نژاد به معرفی کتاب و بخش‌‌های آن پرداخته و بیان داشت: آقای عبدالکریم سروش در باب وحی دو نظریۀ متفاوت ارائه کرده است. وی در «بسط تجربۀ نبوی» بر آن است که وحی تجربه‌ای از سنخ تجارب عارفان و شاعران است، اما در «رؤیاهای رسولانه» آن را از جنس رؤیا می‌داند و بر آن می‌رود که وحی همان رؤیاهای پیامبر است که در افقی برتر از افق حس، صورت بسته و پیامبر آن را صادقانه با ما در میان نهاده است. بدین ترتیب زبان قرآن زبان رؤیا و لاجرم نیازمند تعبیر است.

وی در ادامه در مورد فصل‌بندی کتاب افزود: نقد صوفی در چهار فصل سامان یافته است. فصل نخست مثل هر پژوهش دیگری متکفل پرداختن به کلیات و مفاهیم است. البته در پی آن به تقریر نظریۀ رؤیاهای رسولانه به اختصار می‌پردازد. فصل دوم از مبانی مسأله بحث می‌کند. در این راستا مبانی هستی‌شناختی، انسان‌شناختی، معرفت‌شناختی و روش‌شناختی آن را می‌کاود.

نویسنده کتاب اظهار داشت: فصل سوم به نشانه‌های ساختارشناسانه‌ای می‌پردازد که عبدالکریم سروش آن را به عنوان دلایل نظریه‌اش مطرح می‌کند. در این فصل نشان می‌دهیم سروش چگونه و با نادیده‌گرفتن چه اصولی در فهم قرآن، به آن نتایج رسیده است. در پی آن استدلال سروش از طریق بهترین تبیین بررسی و نشان داده می‌شود که نظریۀ سروش بهترین تبیین از فراز و فرود قرآن نیست.

آقای صادقی‌نژاد درباره فصل چهارم کتاب اذعان داشت: در نهایت در فصل چهارم این پژوهش نشان‌داده می‌شود که دیدگاه سروش در باب رؤیایی‌بودن وحی و قرآن به چه لوازم مخربی می‌انجامد و چگونه به انتفای فهم قرآن، ناسازگاری با هدف بعثت، نسبت‌دادن لغو به خداوند و تنزل جایگاه معنوی پیامبر می‌انجامد.

پس از آن، آقای جعفر عباسی ضمن قدردانی از تلاش‌های مدیریت حوزه عالی صادقیه ولایت کابل که از مدارس پیوسته نمایندگی جامعة المصطفی افغانستان است و نمایندگی جامعة المصطفی افغانستان در خصوص ایجاد زمینه پژوهشگری برای محققان و طلبه‌های جوان و سپاسگزاری از نویسنده کتاب، اذعان داشت: نقد صوفی یک کتاب خواندنی بوده و می‌توان از ویژگی‌های آن به تسلسل منطقی مطالب، مستند بودن مطالب، تسلط نویسنده بر محتوای متن و قلم روان و زیبای مولف آن اشاره کرد.

استاد عباسی در ادامه به لحاظ ساختاری و محتوایی نقدهایی را بیان کرد که از سوی نویسنده مورد قبول واقع شده و قرار شد در اصلاحات پایانی قبل از چاپ، بر طرف گردد.

نشست علمی معرفی و نقد کتاب « نقد صوفی؛ درنگی انتقادی در نظریه رویاهای رسولانه» با دعائیه استاد رجب‌زاده، خاتمه یافت.