حجت الاسلام و المسلمین دکتر امین عابدینژاد، معاون پژوهش جامعه المصطفی در نشست «الزامات راهبردی الگوی سوم زن در اندیشه امامین انقلاب» در هشتمین روز سیوپنجمین نمایشگاه بینالمللی کتاب تهران، مصادف با ۲۶ اردیبهشتماه ۱۴۰۳ در سرای ملل برگزار شد در خصوص الگوی سوم زن و نگاه اسلام به زن گفت: در یک منظر ساحتهای اندیشهورزی نسبت به زنان میتواند به سه حوزه تقسیم شود. حوزه اول، هستی شناسی است؛ یعنی جایگاه زن در نظام خلقت. در اینجا خلقت زن مورد بحث قرار میگیرد که آیا مرد بر زن برتر است یا بالعکس. در بعضی نگاههای هستی شناسی، زن را تابع مرد معرفی میکند. یا حتی در تورات زن به عنوان یک موجود شرور معرفی میشود. یک روایت دیگر در مسیحیت است که میگوید اکثریت اهل جهنم زنان هستند و از طرف دیگر در بعضی روایتها نیز بیان میکنند بیشتر اهل بهشت زنان هستند.
وی افزود: یک حوزه مطالعات حوزه فلسفی، هستیشناختی و انسانیشناختی زنان است. این حوزه مقدمه حوزه دوم یعنی حوزه مطالعات عمومی است که بیان میکند اگر شما در نظام خلقت زن را پایینتر از مرد فرض کنید، در نظام اجتماعی و حقوقی هم زن را تابع مرد فرض میکنید. اما اگر در نظام هستیشناسی زن و مرد را دو موجود مستقل فرض کنید در نظام حقوقی هم دو قطعه مکمل خواهند بود. در نظام اسلام زن و مرد را برابر نمیداند اما مکمل هم میداند. مرحله سوم هم طراحی نظامات جامعه بر اساس الگوهای زنانه است. وقتی الگوی زن را در هر کدام از این سه حوزه قرار دهیم پاسخهای متفاوت دریافت میکنیم.
در ادامه نشست خانم نرجس رودگر در خصوص الگوی سوم زن، گفت: بحث الگوی سوم زن چندین سال، توسط مقام معظم رهبری بهعنوان یک ایده راهبردی و انقلابی مطرح شده است. همچنین نشستهای زیادی برای تحقق این الگو برگزار شده اما تحقیقات نشان میدهد همچنان خلاءهایی برای تحقق این ایده وجود دارد.
وی افزود: این الگو در برابر الگوی اول و دوم زن است. الگوی اول و دوم را به الگوی شرقی و غربی تفسیر میکنند. غربی بودن الگوی دوم درست است اما الگوی اول یا همان شرقی بودن که میگویند یعنی الگوی زن متحجر، چندان درست نیست. الگوی اول الگویی است که زن را همیشه در حاشیه نگهداشته است.
مدیر گروه فلسفه مجتمع آموزش عالی بنت الهدی در ادامه اینگونه الگوی زن دوم را به چالش کشید: الگوی دوم، الگوی زن غربی است که توسط نظریهپردازان غربی ارائه شده و این الگو را به نوعی بحث غلبه جنسیت بر نوع انسانیت میبینیم. به تعبیر مقام معظم رهبری، زن در الگوی دوم بهعنوان یک طعمه است.
خانم رودگر ادامه داد: مقام معظم رهبری در برابر این دو الگو یک الگوی سوم مطرح کرده است. در این الگوی سوم، زن هم در فردانیت، هم در اجتماع جایگاه خودش را دارد. ادعایی که درباره الگوی سوم میشود، وجود یک نوع جامعیت نسبت به ابعاد مختلف وجود زن است. در این الگو زن به عنوان یک انسان دارای حقوق و نه بهعنوان یک جنس است. زن در الگوی سوم در حیطه خانواده نقش اساسی و بنیادی دارد.
وی با بیان اینکه زن در الگوی سوم، مسئولیت و جایگاه خودش را دارد، افزود: در بعد اجتماعی نیز این الگو توجه ویژهای به زن کرده و حضور زن در اجتماع حق و تکلیف زنان معرفی شده است.
مدیر گروه فلسفه مجتمع اموزش عالی بنت الهدی مشخصههای الگوی سوم در سخن مقام معظم رهبری را اینگونه معرفی کرد: زن در این الگو باید بهعنوان یک زن عفیفه، زن محجبه، زن شریف و زن مرجع باشد. طبق معیارهای این الگو زن کنشگر است و برای بدست آوردن چیزی از جاذبههای زنانه استفاده نمیکند؛ همچنین برای دیده شدن نیازی نیست رفتار مردانه از خودش نشان دهد.
خانم رودگر افزود: یک سری چالشها درباره این الگو وجود دارد، مثلا گفته میشود زن مسلمان ایرانی بهعنوان زن مورد نظر این الگو است اما این چندان درست نیست، بهتر است بگوییم زن مسلمان معاصر باید از ایران فراتر رود. کلیات این طرح بیان شده (الگوی سوم زن در اندیشه امامین انقلاب) این است که نگاه اسلام به زن، نگاه انسانی است.
Δ