حجت الاسلام محمد غفوری مدیر گروه اهل بیت پژوهی در عرصه بین الملل پژوهشکده بین المللی امام رضا (علیه السلام) وابسته به نمایندگی جامعةالمصطفی در خراسان، در یادداشتی به موضوع وحدت حوزه و دانشگاه به معنی همافزایی و همکاری نخبگان حوزوی و دانشگاهی در راستای تقویت بنیان های علمی و فرهنگی پرداخته است که در ادامه می خوانید.
در تاریخ علم و دانش، حوزههای علمی و دانشگاهها همواره نقش بسزایی در تربیت نخبگان و تقویت دانش و فرهنگ ایفا کردهاند. حوزههای علمیه به عنوان مراکزی برای آموزش علوم دینی و پژوهشهای اسلامی در ایران، قرنهاست که در ایجاد و تقویت فرهنگ دینی مؤثر بودهاند. از سوی دیگر، دانشگاهها به لحاظ تربیت کادرهای علمی و متخصص، نقش اساسی در توسعه علوم و فناوری داشته و توانستهاند با گسترش علوم انسانی و طبیعی، شرایط بهتری برای پیشرفت جامعه فراهم آورند.
وحدت حوزه و دانشگاه به معنی همافزایی و همکاری نخبگان حوزوی و دانشگاهی در راستای تقویت بنیان های علمی و فرهنگی است. این وحدت به عنوان یک ضرورت برای پیشرفت علمی و حل مسائل اجتماعی مطرح است و میتواند به ایجاد بستر مناسب برای تولید علم و انتقال دانش به جامعه کمک نماید.
روند متضاد در نگرشهای علمی و دینی، یکی از چالشهای اصلی در تحقق وحدت حوزه و دانشگاه به شمار میآید. گاهی اوقات، اختلاف نگاه بین متفکران علوم دینی و کارشناسان دانشگاهی به بیاعتمادی منجر میشود. همچنین، نبود زیرساختهای مناسب برای تبادل اطلاعات و تجارب بین این دو نهاد میتواند مانعی جدی در مسیر وحدت باشد.
از موانع دیگر وحدت حوزه و دانشگاه میتوان به عدم تفاهم در مبانی فکری و فلسفی، نبود برنامهها و نظامهای مشترک آموزشی، و همچنین کمبود حمایتهای مالی و امکانات پژوهشی اشاره کرد. این عوامل میتوانند منجر به ایجاد یک شکاف عمیق میان این دو نهاد شوند.
وحدت حوزه و دانشگاه دشمنانی در داخل و خارج کشور دارد. معاندان بیرونی به دنبال ایجاد تفرقه برای تقویت برنامهها و رسیدن به اهداف پیدا و پنهان خود بوده و با دامن زدن به اختلافات، سعی در تضعیف هر دو نهاد داشته و در پی تحقق منافع خود هستند. دشمنان داخلی نیز ممکن است افرادی باشند که منافع شخصی و گروهی را در نظر بگیرند و به جای همافزایی، به تنگنظری و جدایی بپردازند.
با وجود چالشها و موانع موجود، افق آینده وحدت حوزه و دانشگاه روشن به نظر میرسد. افزایش آگاهی و نیاز به علوم انسانی و دینی در حل مسائل جامعه، میتواند به تقویت این وحدت کمک کند. همچنین، تلاش برای ایجاد برنامههای مشترک آموزشی و پژوهشی و همافزایی نخبگان، روندی مثبت در این مسیر خواهد بود.
ماموریت اصلی حوزه و دانشگاه در راستای تحقق وحدت، تربیت نسلی جدید از نخبگان توانا در همه زمینههاست که بتوانند هم به مسائل علمی وقوف داشته باشند و هم با نگرشهای دینی و اجتماعی آشنا باشند. این نهادها باید در جهت نهادینهسازی فرهنگ همکاری و همافزایی گام بردارند.
متفکران و اندیشمندان حوزه و دانشگاه، به عنوان پیشگامان این وحدت، نقش حیاتی در تبیین و تحلیل مسائل دارند. آنها میتوانند با ارائه نظریات و طرحهای نوآورانه، زمینههای مشترک علمی را شناسایی کرده و باعث تقویت ارتباطات مؤثر بین این دو نهاد شوند. برگزاری جلسات هماندیشی و کارگاههای مشترک میتواند به انتقال تجربیات و نظرات در این زمینه کمک کند.
وحدت حوزه و دانشگاه نه تنها یک ضرورت علمی بلکه یک نیاز اجتماعی است که میتواند به حل مسائل و چالشهای جامعه کمک کند. با رفع موانع و چالشها و استفاده از ظرفیتهای موجود، میتوان به آیندهای روشن و پر از امید در این عرصه دست یافت.
Δ