حجت‌الاسلام‌والمسلمین رفیعی تشریح کرد؛

نقش متقابل تاریخ و حدیث

عضو هیئت‌علمی جامعةالمصطفی با بیان این که در سال‌های آغازین اسلام، تاریخ‌نگاری و حدیث نگاری کاملاً منطبق بر هم موردتوجه قرار می‌گرفت، گفت: افق تاریخ و حدیث در صدر اسلام یکی بود و ناقلان تاریخ همان راویان حدیث بودند که در ضمن حدیث به مقوله‌های تاریخی نیز توجه داشتند.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین رفیعی در نشست «نقش حدیث در تاریخ و سیره» ضمن تبریک میلاد باسعادت عقیله بنی‌هاشم زینب کبری سلام‌الله‌علیها، به کتاب خصائص الزینبیه و ویژگی‌های ۴۰ گانه حضرت زینب سلام‌الله‌علیها در این کتاب اشاره کرد و اظهار داشت: مدیریت، خدامحوری، رضا و صبر  از شاخص‌ترین ویژگی‌های حضرت زینب سلام‌الله‌علیها است.

وی به کلیدی‌ترین جملات حضرت زینب سلام‌الله‌علیها اشاره کرد و اذعان داشت: وقتی که کسی در یک روز داغ ۱۸ شهید که ۶ تن از ایشان برادرانش هستند را می‌بیند و در فرازهای مختلفی می‌فرماید؛ «اللهم تقبل منا هذا القربان»،  «ما رایت الا جمیلا»، «فَکِد کَیْدک وَاسْعَ سَعْیک و ناصِبْ جُهْدَک فوالله لا تمحُو ذکرنا»، «إِنِّي لاَسْتَصْغِرُ قَدْرَكَ»؛ نشان‌دهنده، اوج شجاعت، عظمت، صبر و مقام رضای ایشان است.

سخنران این نشست خدامحوری، زیبا نگری به کربلا و تحقیر دشمن را از شاخص‌ترین محورهای جملات کلیدی حضرت زینب سلام‌الله‌علیها دانست و اذعان داشت: ابی‌عبدالله الحسین علیه‌السلام چند بار در کربلا و حضرت زینب(س) در دروازه شام آیه شریفه  «وَلَا يَحْسَبَنَّ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ خَيْرٌ لِأَنْفُسِهِمْ إِنَّمَا نُمْلِي لَهُمْ لِيَزْدَادُوا إِثْمًا وَلَهُمْ عَذَابٌ مُهِينٌ» قرائت و  تکرار نمودند.

وی در بخش دیگری از سخنان خود ضمن اشاره به ویژگی‌های شخصیتی آیت‌الله ری‌شهری، تدوین ۲۱۵ اثر علمی در حدود ۱۰۰ موضوع حدیثی را نشان‌دهنده احیاگری سنت و حدیث در عصر معاصر دانست و ابراز داشت: تاریخ از منظر حدیث یکی از مهم‌ترین محورهایی است که همواره مورد اهتمام آیت‌الله ری‌شهری قرار داشت.

رئیس مجتمع آموزش عالی تاریخ، سیره و تمدن اسلامی افزود: بخش عمده‌ای از آثار حدیثی آیت‌الله ری‌شهری به تاریخ می‌پردازد که حکمت نامه و سیره پیامبر صلی‌الله علیه و آله و نیز دانشنامه‌های حدیثی تنها برخی از این آثار هستند.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین رفیعی به موضوع نقش حدیث در تاریخ و سیره اشاره کرد و اذعان داشت: بخش عمده‌ای از تاریخ اسلام و حتی تاریخ پیش از اسلام و پادشاهان نیز برگرفته از قرآن، احادیث و روایات اهل‌بیت علیهم‌السلام است.

عضو هیئت‌علمی جامعةالمصطفی با تأکید بر این که در سال‌های آغازین اسلام، تاریخ‌نگاری و حدیث نگاری کاملاً منطبق بر هم موردتوجه قرار می‌گرفت، اظهار داشت: افق تاریخ و حدیث در صدر اسلام یکی بود و ناقلان تاریخ همان راویان حدیث بودند که در ضمن حدیث به مقوله‌های تاریخی نیز توجه داشتند .

وی با بیان این که شرایطی که برای ناقل تاریخ ذکر می‌شود، کاملاً منطبق بر شرایط ناقل حدیث است، خاطرنشان ساخت: در آغاز اسلام حدیث مایه علوم تمام معارف اعم از احکام، تفسیر و کلام بود؛ به‌گونه‌ای که تفسیر روایی قرآن کریم، تنها یکی از این رویکردهاست و در حدود ۱۵ هزار روایت، آیات الهی را تفسیر می‌کنند.

رئیس مجتمع آموزش عالی تاریخ، سیره و تمدن اسلامی کتاب توحید شیخ صدوق را کتاب حدیثی علم کلام توصیف کرد و ابراز داشت: حدیث در تدوین تاریخ اثرات بسیاری داشته و در آغاز، منبع مباحث تاریخی بود؛ تاریخ رفته‌رفته از حدیث جدا شد و بعداً به‌نقد حدیث نیز روی آورد.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین رفیعی در پایان سخنان خود با تأکید بر این که توجه به نقش متقابل تاریخ و حدیث بسیار مهم است، تصریح کرد: حدیث در آغاز به شکل‌گیری تاریخ کمک کرد و تاریخ نیز در ادامه ضمن ارائه خدمات متقابل، در نقد احادیث ضعیف کمک بسزایی داشت.